tag:blogger.com,1999:blog-74324254551156801712024-03-23T11:13:50.100+01:00 firtel bydgoskiNasz bydgoszczacki fyrtel. Niechaj antki wiedzą, że my żadne bambrejewo, swą kulturę i historię mamy!
Portal pielęgnujący bydgoską gwarę, opowiadający wieloaspektową historię miasta oraz jego legendy. Bydgoszcz podczas okupacji i drugiej wojny światowej. Przedwojenna Bydgoszcz, Bydgoszcz w dwudziestoleciu wojennym, podczas zaborów i przed zaborami. Ciekawostki. Zapraszamy!Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.comBlogger197125tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-55607911870053202582016-04-22T19:15:00.000+02:002016-04-22T19:28:09.390+02:00Adam Bukolt - handlowiec z Okola<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<b>Pan Adam Bukolt podzielił się z nami historią swojego dziadka. Zachęcamy do przeczytania!</b></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7XgLibupSMtDptvISmkM5x-O3EOqpMcAytja-WO7_NxoyM6Zev3A_4vPQ8xME6wlYZkdt5WMOQx39lHskMHsR-q9M73xglBSsswhS_zW6baKGE3m89nv7DIPBJFgOfcb-f3p5AlwJYVE/s1600/adam+bukolt+dowod+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7XgLibupSMtDptvISmkM5x-O3EOqpMcAytja-WO7_NxoyM6Zev3A_4vPQ8xME6wlYZkdt5WMOQx39lHskMHsR-q9M73xglBSsswhS_zW6baKGE3m89nv7DIPBJFgOfcb-f3p5AlwJYVE/s320/adam+bukolt+dowod+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="271" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Adam Bukolt - zdjęcie z dowodu osobistego</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
</div>
<a name='more'></a><br />
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<br /></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiurTGM-tJxi0I3BP_5hjO7F-O3LBzDE8ZqHdMwHOd41-HZzgT7Kdd1uLtPhWsJZ63_KRCAXMJdB_RnWHu3MzglMPsSdZDPxoN0bCSKizUeUgN-1KcEhxzbdxSlmlyIxSo2MpI8M_GncXA/s1600/zona+weronika+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiurTGM-tJxi0I3BP_5hjO7F-O3LBzDE8ZqHdMwHOd41-HZzgT7Kdd1uLtPhWsJZ63_KRCAXMJdB_RnWHu3MzglMPsSdZDPxoN0bCSKizUeUgN-1KcEhxzbdxSlmlyIxSo2MpI8M_GncXA/s320/zona+weronika+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="241" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">żona Adama - Weronika</td></tr>
</tbody></table>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;">Nie miałem okazji
osobiście poznać mojego dziadka (zmarł kilkanaście lat przed
moimi narodzinami) a usystematyzowanie mojej wiedzy na jego temat
pozwoli mi choć w części zrekompensować brak jego obecności w
moim życiu. Tak więc od początku. Adam Bukolt urodził się 6
grudnia 1884 roku we wsi <i>Schutki Kreis Bromberg</i> (obecnie
Szczutki powiat Bydgoski gmina Sicienko). Rodzice Marjanna z domu
Tomczak (pisownia oryginalna z tamtych czasów) i Michał lub według
innych zapisków Michael byli niezamożnymi rolnikami. Z przekazów
rodzinnych wiem, że kształcił się w Bydgoszczy w kierunku
kupieckim. Pierwsza w moich rękach, „pisana” wzmianka o
działalności dziadka to „<i>Sührungs- Zeugnis</i>”z 18
września 1906 roku - wystawione w Szczecinie. Potwierdza ono dobre
zachowanie w czasie odbywania służby wojskowej w 7 kompanii 5 pułku
piechoty w </span><span style="font-size: medium;">Bydgoszczy w okresie od 13 października 1904 do 19
września 1906. Po powrocie z wojska dziadek zdecydował osiedlić
się w Bydgoszczy. Zamieszał w naszym mieście na stałe w roku
1909. Podjął pracę w firmie SINGER jako przedstawiciel</span><span style="font-size: medium;"> handlowy.
Ulokował się z żoną Weroniką w małym mieszkaniu w niewielkiej
kamienicy przy ul. Ułańskiej. Najwidoczniej praca w handlu
odpowiadała mu na tyle, że wkrótce wynajął lokal przy obecnej
ul. Grunwaldzkiej nr 125 (budynek już nie istnieje) lub 129, gdzie
otworzył swój pierwszy sklep spożywczy. </span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilIKxQzzU7pZvBezexcKLQiao8a_RL_8Lh2lD_n2of_6gW-o2pnV-CxONP-ZJkV6EgU_R6myWJqw7V49gw-pB1g5R8XLmbVk29K5dyV6t_buH1R019k0oKsu1y0vd8-Ajd02P2y4zb-6Y/s1600/1935+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img border="0" height="177" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilIKxQzzU7pZvBezexcKLQiao8a_RL_8Lh2lD_n2of_6gW-o2pnV-CxONP-ZJkV6EgU_R6myWJqw7V49gw-pB1g5R8XLmbVk29K5dyV6t_buH1R019k0oKsu1y0vd8-Ajd02P2y4zb-6Y/s320/1935+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">1935 rok</td></tr>
</tbody></table>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;">Był to rok 1913, na który
to datuje się rozpoczęcie działalności gospodarczej na własny
rachunek. Pewnie dzięki koneksjom z rolnikami prowadzącymi swoje
gospodarstwa w okolicach jego rodzinnych Szczutek oferował
Okolaninom świeże produkty z pierwszej ręki. Należy przypuszczać,
że dziadek doskonale odnalazł się w tej pracy i interes dobrze
prosperował, bo w roku 1919, dokładnie 7 sierpnia aktem
notarialnym, który sporządził notariusz Paul Dedek zakupił od
małżeństwa Edwarda i Minny Strohschein nieruchomość z
zabudowaniami, w których zlokalizowany jest sklep z wyposażeniem
przy Schleusenau Blatt Nr 28 Chaussee Strasse 91(później ul.
Szosowa i Berlińska) obecnie ul. Grunwaldzka 71. Cena transakcji
opiewała na 42.500,- marek, z czego 20.000,- stanowiła
oprocentowana na 5% pożyczka udzielona na 10 lat. Jak przyszłość
pokazała była to decyzja trafna. Strzał w 10. </span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjXaZzSfweSnkQ6DA13dOL1vt5tR2oXCJVOfVmvfNwmIaowgNhzG0ut280atZx_FOJGPvNatw8WS2dMz7dwIjlHKp0fXCA6Tha2Fwq6e5ePpOTZlSGDmnc7Ze3aAn4pRw1HENg3wgBD5Rw/s1600/PIEKNA+HELENA+PRZY+KASIE+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img border="0" height="235" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjXaZzSfweSnkQ6DA13dOL1vt5tR2oXCJVOfVmvfNwmIaowgNhzG0ut280atZx_FOJGPvNatw8WS2dMz7dwIjlHKp0fXCA6Tha2Fwq6e5ePpOTZlSGDmnc7Ze3aAn4pRw1HENg3wgBD5Rw/s320/PIEKNA+HELENA+PRZY+KASIE+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">"Piękna Helena" przy kasie</td></tr>
</tbody></table>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;">Mieszkańcy Okola -
kupcy, rzemieślnicy, pracownicy kolei i magistratu chętnie</span><span style="font-size: medium;"> zaopatrywali się u Bukolta w świeże mleko ze Szczutek, Wtelna czy
Gościeradza, piklinga i ser tylżycki, łakocie czy inne towary
kolonialne, jak głoszą stare reklamy. Ten rodzinny biznes rozwijał
się też dzięki wydatnemu zaangażowaniu babci Weroniki i trojga, z
czwórki dzieci (pierwsza córka zmarła jako kilkuletnia dziewczynka
zapadając na błonicę). W noworocznym numerze „Dziennika
Bydgoskiego” pamiętnego roku 1920 obok licznych życzeń „Dosiego
Roku” ówczesnych bydgoskich przedsiębiorców znaleźć można też
takie przesłanie od Adama Bukolta jako właściciela „</span><i style="font-size: large;">interesu
towarów kolonialnych Okole ul. Szosowa 62 i 91</i><span style="font-size: medium;">” W „Adresach
Miasta Bydgoszczy na Rok 1922” możemy wyczytać, że powyższy
„interes” mieścił się już przy ul. Berlińskiej 91 – to
nowa nazwa ulicy Szosowej nadana przez władze Bydgoszczy. Pożyczka
na zakup własnego sklepu została oczywiście rozliczona w terminie,
a przedsiębiorstwo rozwijało się na tyle dobrze, że w lokalnej
prasie w latach 1928 i 1930 można znaleźć informacje o
poszukiwaniu uczniów do przyuczenia w zawodzie kupca.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiz2w_434giUtGuuEXWumgbOUT6xJTyCJXxJuw00MR_6WZgjCNDFDZw4Oha8D_vnPh3h3Q-JMlMRbSNzT6OJ8pDZcVKUjOWtt8vOvp7pSUZuJ-xhs79eeUUwMp7G6djXRVlWmAwhv4nhYo/s1600/OGLOSZENIE+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" height="172" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiz2w_434giUtGuuEXWumgbOUT6xJTyCJXxJuw00MR_6WZgjCNDFDZw4Oha8D_vnPh3h3Q-JMlMRbSNzT6OJ8pDZcVKUjOWtt8vOvp7pSUZuJ-xhs79eeUUwMp7G6djXRVlWmAwhv4nhYo/s320/OGLOSZENIE+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="320" /></a><span style="font-size: medium;">Wśród
domowych pamiątek zachowała się umowa sygnowana przez Izbę
Przemysłowo – Handlową w Bydgoszczy, zawarta w sierpniu 1934 roku
pomiędzy Adamem Bukolt jako pryncypałem oraz jednym z uczniów i
jego ojcem dotycząca zatrudnienia ucznia na okres 3 lat w celu
przyuczenia do zawodu. Dzięki dobrej prospericie przedsiębiorstwa
dziadek zakupił też niewielkie gospodarstwo rolne we Wtelnie. W
ramach możliwości kupiec z Okola finansowo wspierał lokalną
szkołę przy ul. Nowogrodzkiej, czy Związek Bezrobotnych w
Bydgoszczy. Zachęcał także innych do wspierania działań
patriotycznych np. podpisując odezwę do kupiectwa zachęcającą do
materialnego wsparcia Funduszu Obrony Narodowej w 1936 roku. Obok
dobrze funkcjonującego sklepu zainteresowanie Adama Bukolta
ukierunkowane było także na rozwój i wzmocnienie działań
gospodarczych branży, z którą był związany. Jak napisano w roku
1930 w „Pamiętniku Towarzystwa Kupców Detalistów Branży
Spożywczej z okazji Dziesiątej rocznicy istnienia” : </span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhj_MRllMhT37I4mkX1iHJOht8Ap9P4Ua2eket3ycwK02kj7GDzNOwc5XkEu83RNHMnp4QNmZNdpN8VYWhrjTzN4u-Dzk0ewH6MVvRQbe9levIhPK42t3U7aR2pCtUGYnPIqhhpDqJiX2Y/s1600/OKOLO+1939+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img border="0" height="192" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhj_MRllMhT37I4mkX1iHJOht8Ap9P4Ua2eket3ycwK02kj7GDzNOwc5XkEu83RNHMnp4QNmZNdpN8VYWhrjTzN4u-Dzk0ewH6MVvRQbe9levIhPK42t3U7aR2pCtUGYnPIqhhpDqJiX2Y/s320/OKOLO+1939+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">sklep z właścicielami ok. 1939 roku</td></tr>
</tbody></table>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;">„...</span><i style="font-size: large;">W
ośrodkach takich, jak Bydgoszcz liczących zaledwie drobną część
Polaków, pulsowało jednak życie polskie. Powstawały polskie banki
ludowe, fundowane z oszczędności ludu polskiego. Hasło „swój do
swego” miało tak szerokie zastosowanie, że</i><i style="font-size: large;"> powstające coraz to
nowe placówki handlowe i przemysłowe prosperowały bardzo
dobrze....Istniało na terenie miasta Towarzystwo Kupców Polskich,
które już za czasów zaborczych położyło wielkie zasługi w
obronie kupiectwa polskiego, budząc i krzepiąc ducha narodowego w
tym ośrodku niemczyzny. W wolnej Polsce ta rola odpadła. Kupiectwo
punkt ciężkości przeniosło na teren ściśle gospodarczy i
zawodowy, rozumując słusznie, że Polska wtedy będzie silną i
wielką, jeżeli walor gospodarczy stanie się dźwignią narodu.
Należało dążyć do specjalizacji zawodowej... Z tych względów
powstała myśl założenia Tow. Kupców Detalistów branży
spożywczej. Pierwszymi założycielami tej branży są p. p.: Adam
Bukolt i Feliks Jóźwiak. Wyłożyli oni swe plany i propozycje
ówczesnemu prezesowi Tow. Kupców Polskich, panu M.
Sentkowskiemu.... Zebranie konstytucyjne Towarzystwa Kupców
Detalistów branży spożywczej odbyło się 20 marca 1920 roku. Na
tem zebraniu uchwalono statut i wybrano zarząd w składzie
następującym: p. Bukolt Adam – prezes, p. Włodarczak Bronisław
– sekretarz, p Jóźwiak Feliks – </i><i style="font-size: large;">skarbnik. Członków zapisało
się 23....Dowodem użyteczności tej organizacji niech będzie fakt,
że w pierwszym roku wzrosła liczba członków do 75.... Członkowie
zasiadali w Radzie Miejskiej, gdzie pożytecznie pracowali dla dobra
miasta. Pozatem czynny udział brali w rozmaitych komisjach
magistrackich....Dalej, już na ściśle społecznym terenie,
zaznacza się także owocna praca.... Gdy na akcję Górnego Śląska
trzeba było pomocy materjalnej, nie szczędzono na ten cel środków.
Pozatem ofiary składano na inwalidów wojennych, na Kuchnię Ludową,
na odnowienie kościoła Klarysek, na budowę kościoła na </i><i style="font-size: large;">Szwederowie, na L. O. P. P. na odbudowę Wawelu, na powodzian w
Małopolsce i na wiele innych filantropijnych imprez.... Towarzystwo
pielęgnowało oświatę w swych szeregach. Dlatego też na
zebraniach wygłaszano różnego rodzaju odczyty i referaty z
dziedziny handlu i przemysłu, podatkowej, towaroznawstwa, literatury
i t. d.... Towarzystwo nie mogło zapomnieć o tem, że samopomoc
jest jedną z najistotniejszych cech życia zbiorowego i
organizacyjnego.... Robiono wspólne zakupy, żeby wytrzymać
konkurencję z silniejszym finansowo.... Koncepcja ta wyszła tak
kupcom jak i konsumentom na dobre, gdyż Towarzystwo stało się
przez to regulatorem cen miejscowych, starając się utrzymać je na
jak najniższym poziomie.... Towarzystwo, które przeszło
szczęśliwie przez burzę inflacji i przebija się mozolnie przez
okres obecnej ciężkiej konjunktury gospodarczej dało dowód, jak
pożyteczną jest organizacją.</i><span style="font-size: medium;">”</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHDk3tVjuJbtOcRLWjD23z_J2adBwXaBIu2Rrg9jZVhagvV9D5ht7rbGhOa7RLxuziucEsuYUHyHMzSslcSUQvk2_u1Pb4LDajKVuksul7M0QbWRX_6kv1Kahpqz3fW6CbFdJRPptW3i8/s1600/okupacja2+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="191" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHDk3tVjuJbtOcRLWjD23z_J2adBwXaBIu2Rrg9jZVhagvV9D5ht7rbGhOa7RLxuziucEsuYUHyHMzSslcSUQvk2_u1Pb4LDajKVuksul7M0QbWRX_6kv1Kahpqz3fW6CbFdJRPptW3i8/s320/okupacja2+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="font-size: 12.8px; text-align: center;">lata okupacji z niemieckimi właścicielami</td></tr>
</tbody></table>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;"> Adam Bukolt został też
Radcą Izby Przemysłowo - Handlowej w Bydgoszczy, co potwierdza
odnalezione obwieszczenie Głównej Komisji Wyborczej z 25 stycznia
1929 roku. Urząd ten piastował przez kilka lat. W książce
adresowej miasta Bydgoszczy z roku 1925 możemy przeczytać, że Adam
Bukolt był Naczelnikiem Obwodowym miasta Bydgoszczy Okręgu XVI
obejmującego Okole, a w tym samym dokumencie wydanym w roku 1933
informuje się, że jest on Rozjemcą Okręgu XII miasta Bydgoszczy. </span><br />
<span style="font-size: medium;"><br /></span>
<span style="font-size: medium;"><br /></span>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiE20jX6YpaIV1GH1bXL8prvSDursDJZndqWoRyisod-J4pzFKRmAXHUrOqHc_9U3V0Ph23fFac8OFZcNR4XJNV-rqJc8arUV5vQYqkw-7A4_zthi1DndEUd8l9gOiJNzzcaxbgMiPwx4/s1600/torba+reklamowa+001+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" height="232" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiE20jX6YpaIV1GH1bXL8prvSDursDJZndqWoRyisod-J4pzFKRmAXHUrOqHc_9U3V0Ph23fFac8OFZcNR4XJNV-rqJc8arUV5vQYqkw-7A4_zthi1DndEUd8l9gOiJNzzcaxbgMiPwx4/s320/torba+reklamowa+001+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="font-size: 12.8px;"><span style="background-color: white; font-size: 12.8px; text-align: start;">"K</span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: arial, sans-serif; font-size: 12.8px; text-align: start;">iedy w latach dziewięćdziesiątych wznowiłem działalność sklepu pod szyldem "Adam Bukolt", jedna z klientek, starsza pani podarowała mi ten gadżet wspominając przy okazji jak to będąc dziewczynką robiła zakupy w sklepie dziadka..."</span></td></tr>
</tbody></table>
<span style="font-size: medium;">W Sprawozdaniu Izby Przemysłowo - Handlowej za rok 1935 nazwisko
dziadka można znaleźć na liście Sędziów Polubownych tej Izby.
Działalność mojego przodka pokrzyżowała ciężka choroba nerek.
Świadomy nieuchronnego końca, mając na względzie dobro
najbliższej rodziny, chcąc uporządkować wszystkie swoje sprawy w
dniu 6 kwietnia 1937 roku w obecności notariusza Jana Meysnera, żony
Weroniki i dwóch świadków sporządził testament rozdysponowując
swym majątkiem w sposób zabezpieczający przyszłość
najbliższych. </span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjYBWV6VVITo9dZQ_CRZKqpN_qbgAWD2Z-JGrOBS6J525KPdwg2-dJFySxHKgIjJSAarQ69VSH7r20QEy_qejuD9mVUIe76IzRIpxW3uhZ8Bp-0zDH7taKeG4mgPFewDOsglAXaIjELseo/s1600/OKUPACJA+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img border="0" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjYBWV6VVITo9dZQ_CRZKqpN_qbgAWD2Z-JGrOBS6J525KPdwg2-dJFySxHKgIjJSAarQ69VSH7r20QEy_qejuD9mVUIe76IzRIpxW3uhZ8Bp-0zDH7taKeG4mgPFewDOsglAXaIjELseo/s320/OKUPACJA+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">sklep podczas okupacji</td></tr>
</tbody></table>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;">Zmarł dnia 17 kwietnia 1937 roku. „Kurier Bydgoski”
z 21.04.1937 napisał: „</span><i style="font-size: large;">Odszedł od</i><i style="font-size: large;"> nas przedwcześnie jeden z
najpracowitszych obywateli naszego miasta. Śp. Adam Bukolt nie żyje.
Zmarł jeden z najbardziej prawych ludzi. Dużo swoich sił poświęcił
jako organizator gospodarczy. Założył w Bydgoszczy Tow. Kupców
Detalistów Branży Spożywczej. Organizacji tej przewodzi przez 10
lat, a w ub. miesiącu złożony ciężką chorobą musiał
zrezygnować z prezesury. Zmarły był kilka lat radcą Izby
Przemysłowo-Handlowej. Wszędzie, gdzie mógł, wywierał wpływ na
uzdrowienie stosunków gospodarczych. Praca śp. Adama Bukolta wydała
też obfity owoc. Bydgoszcz straciła zasłużonego obywatela. Cześć
Jego pamięci!</i><span style="font-size: medium;">”</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-size: medium;">Interes, a jak dziś byśmy
powiedzieli przedsiębiorstwo założone przez dziadka Adama
przechodziło różne losy. W różnych okresach sklepem zarządzali
członkowie rodziny i osoby niezwiązane z nami więzami krwi. Lokal
sklepowy i cała kamienica przy Grunwaldzkiej 71 przez minione
dziesięciolecia miały swoje wzloty i upadki. Budującym jest fakt,
że w lokalu tym po ponad 100 latach prowadzona jest działalność
handlowa. Ale to już historia na oddzielną opowieść. </span><br />
<span style="font-size: medium;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgzRjYKbljrDpuRbEKFQMeD5J9b_jw_U-py86PtRKvMXciuwCd8nar1-hfrRRQKrxmIzegBgu5WXzysSrxKviFwaZxDLiff1kzsPUDWz58q4ofNbohZvVRWw1oPcEQytEetzmymoYNXmc/s1600/%25C5%259AWIADECTWO+PRZEMYS%25C5%2581OWE+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgzRjYKbljrDpuRbEKFQMeD5J9b_jw_U-py86PtRKvMXciuwCd8nar1-hfrRRQKrxmIzegBgu5WXzysSrxKviFwaZxDLiff1kzsPUDWz58q4ofNbohZvVRWw1oPcEQytEetzmymoYNXmc/s320/%25C5%259AWIADECTWO+PRZEMYS%25C5%2581OWE+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="232" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3EfJhOLMspEmSatzox8Tfbw3EStbEZLgssNFlV9jf8jeo31gnVdKwlgTXLtLDCJvWKzgW4Upd_5JxRdwEwFEbHF5fLF0YpeoGgjoE981e0hAa0BS2gY1ybI3N34oOp2iKrOwARrDYRqI/s1600/upominek+1925+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg3EfJhOLMspEmSatzox8Tfbw3EStbEZLgssNFlV9jf8jeo31gnVdKwlgTXLtLDCJvWKzgW4Upd_5JxRdwEwFEbHF5fLF0YpeoGgjoE981e0hAa0BS2gY1ybI3N34oOp2iKrOwARrDYRqI/s320/upominek+1925+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="222" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgdL4b6hGn7L1-o5_EyzLsOcl_5mflUeux5-wc2Q30pgKyQaX8qDlbLm5VdmCZ9KAeQlO0SvWeoy2GS_bmHe0T9y2jWlG2hf7HjaOWDzliJ4Z1etZlVLVLE6i8KO2-ydpfwypit3b619sI/s1600/dyplom+1927+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgdL4b6hGn7L1-o5_EyzLsOcl_5mflUeux5-wc2Q30pgKyQaX8qDlbLm5VdmCZ9KAeQlO0SvWeoy2GS_bmHe0T9y2jWlG2hf7HjaOWDzliJ4Z1etZlVLVLE6i8KO2-ydpfwypit3b619sI/s320/dyplom+1927+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="223" /></a></div>
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi5eBSm-euF30-tRKd4pQ2MfAqPkY8FBayZNYXfIL34EDuwiHqOkeP44qJfpvGNS369ylBo7Zshhqqh5fhmpaBfoz1KLlV-Ez0u8t__dDs1u3TmQMJ3h8y9P9Pko_WorvwLJNAa1QEtccU/s1600/dyplom+1930+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="224" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi5eBSm-euF30-tRKd4pQ2MfAqPkY8FBayZNYXfIL34EDuwiHqOkeP44qJfpvGNS369ylBo7Zshhqqh5fhmpaBfoz1KLlV-Ez0u8t__dDs1u3TmQMJ3h8y9P9Pko_WorvwLJNAa1QEtccU/s320/dyplom+1930+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="320" /></a></div>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgiNQbCsx-sRtB1f2zmP9gF1qx0l8p43Oz9lUPw5ufVMq6fBur32JcJq1jgBH-XRvGlNO6LKrbuN-ypSXYXdEH_UpIUtkqaTw97fnCiH26wNB15heEQtKfF2_prs-R0ljzVNnMe3ZSNAwE/s1600/NEKROLOG+KB+21.4.1934+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgiNQbCsx-sRtB1f2zmP9gF1qx0l8p43Oz9lUPw5ufVMq6fBur32JcJq1jgBH-XRvGlNO6LKrbuN-ypSXYXdEH_UpIUtkqaTw97fnCiH26wNB15heEQtKfF2_prs-R0ljzVNnMe3ZSNAwE/s320/NEKROLOG+KB+21.4.1934+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Nekrolog Adama Bukolt. Kurier Bydgoski 21.04.1937</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjArw42Q4_mjN1h4gYzPxQ_QEKQF6kBnGPv_tH68otTlIlGt0HobKIS5n8g_CrbU3JRvIZ8d2FrttewIaPze9uwMCGUZnkSFz3hA9fZQIxnSjhs2UXEuoiuRuYZZKUOMWP9AHvL_ITOVbE/s1600/LATA+60+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img border="0" height="223" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjArw42Q4_mjN1h4gYzPxQ_QEKQF6kBnGPv_tH68otTlIlGt0HobKIS5n8g_CrbU3JRvIZ8d2FrttewIaPze9uwMCGUZnkSFz3hA9fZQIxnSjhs2UXEuoiuRuYZZKUOMWP9AHvL_ITOVbE/s320/LATA+60+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">lata '60</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjsqpnYZFrraiFktkNjrlP_AlGNUvHjpEax8o9Mi8exCsyiT7SJi5ZCmdtvo-99G1vj2Y1KNWh08ZkNHlINhHL6pwELectgbstkrJK3S-DEJQKury8EnGWfLu_Qz_Cy1xA7qTzSxB1sxHM/s1600/SKLEP+LATA+70-TE++XX+W+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img border="0" height="226" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjsqpnYZFrraiFktkNjrlP_AlGNUvHjpEax8o9Mi8exCsyiT7SJi5ZCmdtvo-99G1vj2Y1KNWh08ZkNHlINhHL6pwELectgbstkrJK3S-DEJQKury8EnGWfLu_Qz_Cy1xA7qTzSxB1sxHM/s320/SKLEP+LATA+70-TE++XX+W+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">lata '70</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrPyW6OpaVGqNQAWPK3VCd2Ofa6wuIl0GmRwZHKfOa4gaHnDWLSFcy9NbSI9z-2QWwN6MD2E0HLAOx_oioTGlN0CprZYuU0E6YTZg6C_0MklPhhedyrL6WDa39KYDfin8o3VEPcdLLknA/s1600/1995+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img border="0" height="192" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjrPyW6OpaVGqNQAWPK3VCd2Ofa6wuIl0GmRwZHKfOa4gaHnDWLSFcy9NbSI9z-2QWwN6MD2E0HLAOx_oioTGlN0CprZYuU0E6YTZg6C_0MklPhhedyrL6WDa39KYDfin8o3VEPcdLLknA/s320/1995+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">ok. 1995 roku</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: right; margin-left: 1em; text-align: right;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgP5QHi9eFfF_qsqBYnph_NFpzK0CxOHBJew6Va_Zhwph6f4qnD7SuAgGX7MC_GS6gOBRaUUEy1Q0ulOjDakqhZ9E0s_6tUCt72DGWjG6yt0jI9tjLLbn4TX_xltKybJGjh8ugPn572O9o/s1600/2014+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img border="0" height="221" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgP5QHi9eFfF_qsqBYnph_NFpzK0CxOHBJew6Va_Zhwph6f4qnD7SuAgGX7MC_GS6gOBRaUUEy1Q0ulOjDakqhZ9E0s_6tUCt72DGWjG6yt0jI9tjLLbn4TX_xltKybJGjh8ugPn572O9o/s320/2014+%2528Kopiowanie%2529+%2528Kopiowanie%2529.jpg" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">kamienica współcześnie (2014 rok)</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Dziękujemy Panu Adamowi za podzielenie się z nami tą historią. </b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Czekamy na Wasze historie pod adresem gwarabydgoska@gmail.com</b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> </div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-36260981540670836212015-10-27T17:18:00.001+01:002015-10-27T17:18:04.666+01:00Bydgoskie lotnisko w 1913 roku<b>Zdjęcie lotnicze późniejszego bydgoskiego lotniska wykonane - co ciekawe - 3 lutego 1913 roku. Ciekawe, bo widać kilka samolotów, a dopiero podczas pierwszej wojny światowej poczyniono starania, by umieścić w tym miejscu lotnisko; plany Niemców ostatecznie dokończyli Polacy po przejęciu władzy w mieście.</b><br />
<br />
<br />
<a name='more'></a><br /><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-1n7L84r4LZMFFE9mhrbogxPF-Sq260WTAymdR_BelRR0jXStCufa6sHrz8xiWFD5HiYDwTQ213aM9Gd7Py_RohT_Vx521jsueMMxpJDLkFPQhGv6U1wTao7zLciGcnoZzARAFxCdN-Y/s1600/flugplatz-bromberg-luftbild-historisch-alte-luftaufnahme.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-1n7L84r4LZMFFE9mhrbogxPF-Sq260WTAymdR_BelRR0jXStCufa6sHrz8xiWFD5HiYDwTQ213aM9Gd7Py_RohT_Vx521jsueMMxpJDLkFPQhGv6U1wTao7zLciGcnoZzARAFxCdN-Y/s640/flugplatz-bromberg-luftbild-historisch-alte-luftaufnahme.jpg" width="506" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Jaką funkcję spełniał plac wcześniej - "dzikiego" lotniska, czy może jeszcze przed wojną Niemcy "testowali" czy teren się nadaje? </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Może ktoś nawet rozpozna model samolotów?</div>
<br />
źródło: pennula.de<br />
<br />
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> <br />
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-33674970706537979592015-10-27T09:47:00.001+01:002015-10-27T09:47:35.930+01:00Historia zaklęta w nazwach. Część I: Osiedla i dzielnice<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;">Dawno temu nazw ulic nie nadawano dla upamiętnienia zasłużonych osób czy znaczących dat. Powstawały one raczej w ramach lokalnego zwyczaju i spełniały bardziej praktyczną niż symboliczną funkcję - zawierało się w nich najczęściej to, co można było przy niej lub na jej końcu znaleźć. Etymologia nazw ulic i osiedli w Bydgoszczy spokojnie mogłaby stanowić wdzięczny temat niejednej pracy magisterskiej - ba, płodny pisarz mógłby na ten temat napisać opasłe tomisko - szczególnie, że z wieloma nazwami wiążą się bardzo ciekawe legendy, które same w sobie mogłyby stanowić kanwę osobnych powieści. Ani pisanie magisterki ani powieści nie jest teraz naszym celem, dlatego przedstawimy Wam w możliwie największym skrócie pochodzenie bydgoskich nazw. Cykl zaczniemy od osiedli i dzielnic.</span><br />
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: inherit;">OSIEDLA I DZIELNICE</span></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Bocianowo - </b>w zamierzchłych czasach tereny dzisiejszego Bocianowa stanowiły głównie łąki i mokradła. Kujawski książę miał nadać tę ziemię dwóm kuzynom - Wojciechowi i Marcinowi. Wojciech długo nie mógł doczekać się syna, w końcu ktoś mu poradził, by na swoim domu zbudował bocianie gniazdo (wszak jak wiemy dzieci przynoszone są przez bociany ;)) - ale i to nie pomogło. Zrozpaczony Wojciech wystrzelił do gromadki bocianów z łuku, zabijając jednego. Rozjuszone bociany miały cały dzień krążyć po okolicy, co zauważyli przejeżdżający kupcy, ze zdumieniem stwierdziwszy, że "ta okolica to prawdziwe bocianisko!"</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Czyżkówko - </b>nazwa ta wyewoluowała od <i>Suskowa</i><b>, </b><i style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;">Suszkowa, Suszkówko, Czyszkówko </i><span style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;">po dzisiejsze </span><i style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;">Czyżkówko. </i><span style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;">Pierwotnie oznaczała suchy obszar, pozbawiony drzew, być może po wyrębie. </span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Bartodzieje - </b>zamieszkiwane kiedyś przez wielu bartników, czyli pszczelarzy</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Wzgórze Wolności - </b>młoda nazwa, która zastąpiła część Rupienicy i Małych Bartodziejów; znajdowała się tu <a href="http://firtelbydgoski.blogspot.com/2013/02/wieza-bismarcka.html">Wieża Bismarcka</a>, przemianowana w II RP na Wieżę Wolności, później zburzoną</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Kapuściska -</b> nazwa pochodzi z czasów staropolskich, oznaczało pola kapusty</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Szwederowo -</b> (niem.<b> </b><i style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;">Schwedenhöhe - Wzgórze Szwedów) </i><span style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;">nazwa wzięła się od wydarzeń z potopu szwedzkiego - to tu miały mieć obozowiska wojska szwedzkie nacierające na Bydgoszcz.</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: inherit;">Bielawy</span></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Glinki - </b>od gliniastych gleb występujących na tym terenie; </span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;"><b>Rupienica</b></span><span style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;"><b> </b>- dawna nazwa Glinek; prawdopodobnie dawno temu uciążliwością dla mieszkańców tych terenów były rupie, czyli gzy. </span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; color: #252525; font-family: inherit; line-height: 24.8888893127441px;"><b>Jary </b>- jar to wąwóz o stromych zboczach</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Wilczak - </b>w okolicznych włościach miał przed wiekami rezydować pewien jegomość, który witał gości wilkomem pełnym ognistego napoju; wilkom to staropolskie ozdobne naczynie. Jeśli gość otrzymał od pana domu wilkom pełen trunku na powitanie to do dobrego tonu należało opróżnienie go w całości (stąd też niemieckie Wilkommen jako słowa powitania). Z reguły podawano w nim piwo lub wino - "ognista woda" sugeruje nam, że bydgoszczanin wyłamał się z tego zwyczaju i w ramach być może psikusa podawał gościom wódkę, co najwidoczniej tak zapadło w pamięci, że całą dzielnicę nazwano ;)</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Osowa Góra - </b>być może od osik (daw. osów), gatunku drzew mogącego w przeszłości porastać te tereny</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Ludwikowo - </b>od dawnego folwarku <i style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;">Ludwigshof </i><span style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;">(właścicielem był ktoś imieniem Ludwig)</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; color: #252525; font-family: inherit; line-height: 24.8888893127441px;"><b>Biedaszkowo </b>- tereny te uchodziły za zaniedbane i biedne</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Okole - </b><span style="background-color: white; line-height: 19px;">polska nazwa mogła nawiązywać do tego, że wody Brdy i Kanału Bydgoskiego "okalały" osiedle ze wszystkich stron; </span>niemiecka nazwa<b> </b><span style="background-color: white; line-height: 19px; text-align: justify;">Schleusenau nawiązuje do śluz obecnych na kanale, </span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Błonie - </b>błonie to określenie na rozległe łąki, pola, pastwiska, które dawniej znajdowały się w tym miejscu</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Fordon -</b> dawna nazwa podatku pobierana przy wpływaniu na wody Wisły; od furda - bród (rzeczny)</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Smukała - </b>od "smuku", czyli przesmyku</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Łęgnowo - </b>od łąk łęgnowych, zajmujących tereny zalewowe, podmokłe</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Leśne - </b>młode osiedle nazwę wzięło od pobliskych lasów</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Miedzyń - </b>od miedzy, oznaczającej granicę; być może dotąd sięgał zasięg osadnictwa</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Zimne Wody</b> - Brda w tym miejscu zapewne nie zachęcała do kąpieli</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Jachcice - </b>zniekształcone<b> </b><i style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;">Zachcice</i><span style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;"> od imienia Zachariasz</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><b>Wyżyny - </b>nazwa pojawiła się dopiero w 1972 roku, osiedle zlokalizowane jest na wzniesieniu</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;"><br />
</span> </span><br />
<span style="font-family: inherit;"><span style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;">Oczywiście nie są to jedyne teorie dotyczące powstania nazw używanych dziś i w przeszłości - z wieloma z nich wiążą się legendy; w 1935 Wincenty Sławiński wydał zbiór opowiadań pt. "Babia wieś - z legend podmiejskich starej Bydgoszczy". Niestety nie jestem w stanie stwierdzić, czy pan redaktor zebrał w niej zasłyszane historie czy też raczej pokusił się o stworzenie nowych. Jeśli z</span><span style="background-color: white; color: #252525; line-height: 24.8888893127441px;">nacie jeszcze jakieś teorie związane z pochodzeniem nazw osiedli - zachęcamy do podzielenia się nimi!</span></span><br />
<br />
<span style="background-color: white; color: #252525; font-family: inherit; line-height: 24.8888893127441px;"><br />
</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; color: #252525; font-family: inherit; line-height: 24.8888893127441px;">I na koniec zagadka: skąd się wzięła nazwa <b>Myślęcinek</b>? </span></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: inherit;"><br />
</span></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span style="font-family: inherit;">Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</span></b></div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-54395643050099619152015-04-08T16:31:00.001+02:002015-04-08T16:31:25.185+02:00Rozbiórka kościoła Loyoli i zachodniej pierzei<div style="text-align: justify;">
<b>Na początku 1940 zaczęto rozbiórkę kościoła pojezuickiego i zachodniej pierzei Starego Rynku. 8 stycznia odprawiono w nim ostatnie nabożeństwo. Rozbiórka była motywowana chęcią budowy nowego ratusza - jednakże w prasie niemieckiej propaganda rozpowszechniała informację, jakoby "nie szanujący kościołów" alianci dokonali nalotów na Bydgoszcz, w wyniku których zachodnia pierzeja została tak uszkodzona, że rozbiórka była konieczna. Podobnie argumentowali, gdy wyburzali dwie okazałe kamienice na Mostowej - zniszczenia fundamentów wywołane przez wysadzenie mostu przez wycofujące się Wojsko Polskie miało na okupancie wymusić rozbiórkę tych kamienic "w trosce o bezpieczeństwo".. a tak przynajmniej mówiono.</b></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<a name='more'></a><br /><br />
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Bardzo znana jest legenda o krwawym śladzie dłoni pozostawionym przez jedną z ofiar egzekucji, który pojawił się na murach Muzeum Miejskiego (budynek przyległy do Kościoła po prawej stronie), a którego Niemcy nie mogli się pozbyć, wobec czego zadecydowano o rozbiórce - w obawie przed tym, że ślad da Polakom nadzieję. Teraz możemy na zdjęciach sami poszukać śladu dłoni - Wiesław Trzeciakowski pisał, że znajdował się on między pierwszym a drugim oknem Muezeum.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Projekt niemieckiego ratusza, który miał stanąć w miejscu wyburzonej pierzei: http://firtelbydgoski.blogspot.com/2012/12/projekt-niemieckiego-ratusza.html</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Wnętrze Kościoła: http://firtelbydgoski.blogspot.com/2014/02/wnetrze-koscioa-loyoli.html</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Łysy Loyola: http://firtelbydgoski.blogspot.com/2013/01/ysy-loyola.html</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiz5H0MnH3LcmnxWf52N5Lmxr9rjUBZSONzG0ooLkqfq6g3ajpmQLqt0Vf9nzQD7PcJlYmFKio37j2QvQeCEk-Qvnrc-R8fhte3U4h0pTXNdIgJW-LEiTcdAc2pBFbLIAq-3q3cbOVaLx8/s1600/0n3a.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiz5H0MnH3LcmnxWf52N5Lmxr9rjUBZSONzG0ooLkqfq6g3ajpmQLqt0Vf9nzQD7PcJlYmFKio37j2QvQeCEk-Qvnrc-R8fhte3U4h0pTXNdIgJW-LEiTcdAc2pBFbLIAq-3q3cbOVaLx8/s1600/0n3a.jpg" height="229" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjD_8jcpuCQU921oUafSZlA418Ys0zaYELUW24WHn14x5bXWnKwd0MZtPC4D1YEOSXsV0WiKBx7XJfTrgYo7F0WL3vMSol5gzJ5yYRNtibV_YwBQJ196GhzDlwOA2RP138EREOniJqCZS8/s1600/6x7n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjD_8jcpuCQU921oUafSZlA418Ys0zaYELUW24WHn14x5bXWnKwd0MZtPC4D1YEOSXsV0WiKBx7XJfTrgYo7F0WL3vMSol5gzJ5yYRNtibV_YwBQJ196GhzDlwOA2RP138EREOniJqCZS8/s1600/6x7n.jpg" height="208" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgbcxVSrH7t1LhsRUKpF2UUVWHJbriiTse1n5wck8D4jgyRJXjFyW5QR-kfy6qNTCZosyIOH0oYVKLtWcCtT6l0rlXTtbORdlIXhaYpupi8AOSjTtKk2D5KsIwIUf2dtMZLlBqvfkLYIEk/s1600/10uf.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgbcxVSrH7t1LhsRUKpF2UUVWHJbriiTse1n5wck8D4jgyRJXjFyW5QR-kfy6qNTCZosyIOH0oYVKLtWcCtT6l0rlXTtbORdlIXhaYpupi8AOSjTtKk2D5KsIwIUf2dtMZLlBqvfkLYIEk/s1600/10uf.jpg" height="217" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJG0FTgh66sW_est-artsBlc-Wy-lkfQ43IVUzIjjdXeFvLPtLtJEsHps5eE2tGa3ww850kmya2I2J4sbKqCdNsOYcxvfNLa7uu8nbfF8qqsAY4U9wyUF_K-pa9HUX3QLqLVsQroDJ9XE/s1600/54eo.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJG0FTgh66sW_est-artsBlc-Wy-lkfQ43IVUzIjjdXeFvLPtLtJEsHps5eE2tGa3ww850kmya2I2J4sbKqCdNsOYcxvfNLa7uu8nbfF8qqsAY4U9wyUF_K-pa9HUX3QLqLVsQroDJ9XE/s1600/54eo.jpg" height="225" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_BkoAzos73q9xamn0niYpwJoS5vWj7dH9RWl75IFLEjGSf0Wq-FiVjqpfwNyDTrElX1g0-jle8_LFByv_WQLlf1drA1S2Vzhy928q7L7-JV6DlSZi4JYwz5EXVcAJpG7_AzxmOU7TFZQ/s1600/60763_429137363799964_2052319108_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_BkoAzos73q9xamn0niYpwJoS5vWj7dH9RWl75IFLEjGSf0Wq-FiVjqpfwNyDTrElX1g0-jle8_LFByv_WQLlf1drA1S2Vzhy928q7L7-JV6DlSZi4JYwz5EXVcAJpG7_AzxmOU7TFZQ/s1600/60763_429137363799964_2052319108_n.jpg" height="320" width="204" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiOwkhgUwQNe-7bbQM8cqCeS1ddR1fDfHQB-roqS5oBfkpd6LC4WnIBQQdiabJdGRLaLnByHIR1JqOGOYtkbTIHG21FcciDPLdDR_ysiN-ynQbeVgwYLT9fzJHeiJG0njGa0Vrzx14DOXU/s1600/abu8.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiOwkhgUwQNe-7bbQM8cqCeS1ddR1fDfHQB-roqS5oBfkpd6LC4WnIBQQdiabJdGRLaLnByHIR1JqOGOYtkbTIHG21FcciDPLdDR_ysiN-ynQbeVgwYLT9fzJHeiJG0njGa0Vrzx14DOXU/s1600/abu8.jpg" height="216" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhecBdOhkg0VcTbmPypkXZCIIqQG55mzBE1wqkoWBIwAC4pCmBV_4VFTGe__qHeRsErPbS4JYu8pciletpwK4eoVxOF1ATGne0J8xn8OLDoezZui0bSbYHwd1_AESgQ2-1xq0xNin5GOs/s1600/cejf.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhecBdOhkg0VcTbmPypkXZCIIqQG55mzBE1wqkoWBIwAC4pCmBV_4VFTGe__qHeRsErPbS4JYu8pciletpwK4eoVxOF1ATGne0J8xn8OLDoezZui0bSbYHwd1_AESgQ2-1xq0xNin5GOs/s1600/cejf.jpg" height="320" width="223" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiUhWjxNvYWkth6sF9bSTI66fa-xZWzdfj4YqOHNARaWUyNzyZcwBBiGm1zCcv5KZebpEAWhQctQUVPXqMf_kkw4BM22QRklHU1jWScFWoJvWG5E786hzEk9Mukod1ee-y2vR8xPI4CdUU/s1600/dwx3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiUhWjxNvYWkth6sF9bSTI66fa-xZWzdfj4YqOHNARaWUyNzyZcwBBiGm1zCcv5KZebpEAWhQctQUVPXqMf_kkw4BM22QRklHU1jWScFWoJvWG5E786hzEk9Mukod1ee-y2vR8xPI4CdUU/s1600/dwx3.jpg" height="224" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHN3k2InurZ2xzTB7222iFmPp07LRyDsPSn1vUvuTR_Zl0KQFUEoZNEvX7OFezKdrfoZBEgeqPtAyKhU9-a2lbs_79NyYEZJY1gbbFJmBx5cIE54SIydfPZJiefm9GDG19kt_21ays_HA/s1600/f7ji.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgHN3k2InurZ2xzTB7222iFmPp07LRyDsPSn1vUvuTR_Zl0KQFUEoZNEvX7OFezKdrfoZBEgeqPtAyKhU9-a2lbs_79NyYEZJY1gbbFJmBx5cIE54SIydfPZJiefm9GDG19kt_21ays_HA/s1600/f7ji.jpg" height="217" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwsqxJAhK2sDCQU6QK8-Ex7yPRHLyvh1WSO6ofbprLDvz1G4xyaZWErXeImmtaBjnHTwJEGFs_KnQTXATL4g-LIfCvzVT9rlV9VOzv2CMUjM8Dv6BoFmDO6Sc-1wAhyphenhyphenm8W20NMuEdwlE8/s1600/fcha.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjwsqxJAhK2sDCQU6QK8-Ex7yPRHLyvh1WSO6ofbprLDvz1G4xyaZWErXeImmtaBjnHTwJEGFs_KnQTXATL4g-LIfCvzVT9rlV9VOzv2CMUjM8Dv6BoFmDO6Sc-1wAhyphenhyphenm8W20NMuEdwlE8/s1600/fcha.jpg" height="221" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEguTVkCd9bA52P-rna6hSjVpO1AjgMmyIl_iae7LBxxC-jRAofUBRbbHGkQh81sonIjSOGnZms8xD9hcpL4uN-_-16JPPuMuTs0Jjqulwvvjctdw4WG4yfohKTh-mdGd68rFz3aiTHfcz0/s1600/ftj9.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEguTVkCd9bA52P-rna6hSjVpO1AjgMmyIl_iae7LBxxC-jRAofUBRbbHGkQh81sonIjSOGnZms8xD9hcpL4uN-_-16JPPuMuTs0Jjqulwvvjctdw4WG4yfohKTh-mdGd68rFz3aiTHfcz0/s1600/ftj9.jpg" height="320" width="221" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEif2b_2xsA1TDz2gEb6vxQeGmAhg6sXtpzRTdqpa-B8UxrcwIGOj1mRXc-huM3MyDIw7GQXzq0guDSSWi6RNZkkCVJfgRO_CR6eYRmVOdINVFWex6k9Gnc_wBzMiKi5SLd6kXOG_nd0fYs/s1600/fuhe.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEif2b_2xsA1TDz2gEb6vxQeGmAhg6sXtpzRTdqpa-B8UxrcwIGOj1mRXc-huM3MyDIw7GQXzq0guDSSWi6RNZkkCVJfgRO_CR6eYRmVOdINVFWex6k9Gnc_wBzMiKi5SLd6kXOG_nd0fYs/s1600/fuhe.jpg" height="320" width="220" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjh1Y-bsmLiqN_wr1CdsTWfwT8lp6w8ogjjWyIbCOzR18nlBYOkFufQqJxhBTNTen2hc_OmuA4S0WnOnFAdqqBafG86Ax0ofmNcscs3AXmpSbj4uqam-8d3HU1xyd1E8jx-6iIGgW2OsY/s1600/h12g.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjh1Y-bsmLiqN_wr1CdsTWfwT8lp6w8ogjjWyIbCOzR18nlBYOkFufQqJxhBTNTen2hc_OmuA4S0WnOnFAdqqBafG86Ax0ofmNcscs3AXmpSbj4uqam-8d3HU1xyd1E8jx-6iIGgW2OsY/s1600/h12g.jpg" height="216" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjkDci_4SRG7Qa7GtsO_yk5odxwWbH-0iWTuybQCwi3eC21LRxK2PN6DpVyUwCzxV0J_bI2Grz9PimDaldUrIes9MEAfWhXBoxq7R_ruhFUD2NQpXJBQTQvQ9mICfjgQNi7Z75lf3RquiM/s1600/hvdr.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjkDci_4SRG7Qa7GtsO_yk5odxwWbH-0iWTuybQCwi3eC21LRxK2PN6DpVyUwCzxV0J_bI2Grz9PimDaldUrIes9MEAfWhXBoxq7R_ruhFUD2NQpXJBQTQvQ9mICfjgQNi7Z75lf3RquiM/s1600/hvdr.jpg" height="320" width="221" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhre9Lex-_UiZVxVg4fFZWMu8pmhO9p2fT4k-IkbUtccud_3sMLfrMyHs8Hh6ZxIGVa3Use8YekAL0Td8WEVYoMZc8Q36PqOpmv97Ej1YiyuVHBoeuve_8Cek2DZquHbM2jHvRiHwWH2u4/s1600/kvi8.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhre9Lex-_UiZVxVg4fFZWMu8pmhO9p2fT4k-IkbUtccud_3sMLfrMyHs8Hh6ZxIGVa3Use8YekAL0Td8WEVYoMZc8Q36PqOpmv97Ej1YiyuVHBoeuve_8Cek2DZquHbM2jHvRiHwWH2u4/s1600/kvi8.jpg" height="224" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiLWsq3a-M4fqTfW97iuoyFSObacSzdGBvCvNhW9CLRVGfyB5outXlFvhyphenhyphen8rrYnOrTKu7udkEh_a6B67cm_UW59_Hl3sCCqoTGAD5kzi4O8k-JqvXTm_SRWUvWwy_lC9rViWipohhTIOEI/s1600/tn4f.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiLWsq3a-M4fqTfW97iuoyFSObacSzdGBvCvNhW9CLRVGfyB5outXlFvhyphenhyphen8rrYnOrTKu7udkEh_a6B67cm_UW59_Hl3sCCqoTGAD5kzi4O8k-JqvXTm_SRWUvWwy_lC9rViWipohhTIOEI/s1600/tn4f.jpg" height="320" width="218" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjbDHlZLVjLEwhWy6xk8-2YsOopnq8lr42QopjPUjU4etXiN8cghaTmlCCxAcH7ytzHqEl0oIr4I8nqSJ_VzKZODKuFq62DlOIYMedcUQIlBV0xmBcCVbRbSUwdk53mW6j2FG8MZw8LVsc/s1600/ytt4.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjbDHlZLVjLEwhWy6xk8-2YsOopnq8lr42QopjPUjU4etXiN8cghaTmlCCxAcH7ytzHqEl0oIr4I8nqSJ_VzKZODKuFq62DlOIYMedcUQIlBV0xmBcCVbRbSUwdk53mW6j2FG8MZw8LVsc/s1600/ytt4.jpg" height="320" width="220" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-Q1jeouzjV_cVLAYq8BigAizPD2l4-_vO5v6bPNWZOSmFBila0p_JoOtD9CZjTRpVfgCsz_QnhCzv9_FHCOwuX3rTYouqwgsXo0ePxcabeShq4-n0efGL3JaPX63ZKlrNFOnAcJ86l1k/s1600/zdyt.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-Q1jeouzjV_cVLAYq8BigAizPD2l4-_vO5v6bPNWZOSmFBila0p_JoOtD9CZjTRpVfgCsz_QnhCzv9_FHCOwuX3rTYouqwgsXo0ePxcabeShq4-n0efGL3JaPX63ZKlrNFOnAcJ86l1k/s1600/zdyt.jpg" height="218" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
źródło zdjeć: wactt/ssc</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> </div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com5tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-71942221745535429962015-03-30T13:30:00.003+02:002015-03-30T13:30:38.277+02:00Kasyno oficerskie przy ulicy Focha<div style="text-align: justify;">
Wybudowane w 1869 roku kasyno oficerskie przy dzisiejszej ulicy Focha. Pierwotnie należało do 14 Pułku Piechoty im. Hrabiego Schwerin (3. Pomorski) (Infanterie-Regiment Graf Schwerin (3. Pommersches) Nr 14), później - do polskiego 62. Pułku Piechoty.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Spłonęło w styczniu 1945 roku a jego zgliszcza zostały rozebrane. Dziś w jego miejscu znajduje się parking Opery Nova. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhvmGxIM2O4WXZ8CUlLBS4aUMP9bWPDtMnHh1tIwt0BpmteJRZw1Jg0YCGfjBsxpWVgs1sVtB3Dj9Pbny0XtW9XIPq2pXSgQx2IUSYHnCTHIwEg6pCf3sZXqEANxP06GJnJYi_5DVSQnlw/s1600/Fotopolska_579604.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhvmGxIM2O4WXZ8CUlLBS4aUMP9bWPDtMnHh1tIwt0BpmteJRZw1Jg0YCGfjBsxpWVgs1sVtB3Dj9Pbny0XtW9XIPq2pXSgQx2IUSYHnCTHIwEg6pCf3sZXqEANxP06GJnJYi_5DVSQnlw/s1600/Fotopolska_579604.jpg" height="466" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">ok. 1890 roku</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgnjHsX4HTq7BzAiAymQwooC86JUO6fMk_LrC3N-50x6lfp9Edna8T52ddBqmmx5ksI7qUX4Z8NcCStkXFJvrjcio5Rvv4vhW7ICSJE0Qvh5jBaTP53ANZwngSoARdE60-z9U53_1Ouc84/s1600/32634903.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgnjHsX4HTq7BzAiAymQwooC86JUO6fMk_LrC3N-50x6lfp9Edna8T52ddBqmmx5ksI7qUX4Z8NcCStkXFJvrjcio5Rvv4vhW7ICSJE0Qvh5jBaTP53ANZwngSoARdE60-z9U53_1Ouc84/s1600/32634903.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiVHI7xz_X0WwCBLzgsci1pOV6VAzZ9WvAHkZPVZ6I0uUggzbrHvRtVq_fLaR06ws0bWKToKmFEdjzbCexzwxp-vRWcsZY7YbkX5X3g48cRR5DJi07-HORN9R3Y9ohZIvUHA1yTsLCrPoM/s1600/kasyno1976.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiVHI7xz_X0WwCBLzgsci1pOV6VAzZ9WvAHkZPVZ6I0uUggzbrHvRtVq_fLaR06ws0bWKToKmFEdjzbCexzwxp-vRWcsZY7YbkX5X3g48cRR5DJi07-HORN9R3Y9ohZIvUHA1yTsLCrPoM/s1600/kasyno1976.png" height="238" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">1876</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWkT38ZbYDXdEt7OE9vXq1wK94Q_26wrBO6apsjCu8nqFgplqzDoRrC8rWrqOidhSbK95AuP8YV4vF3zvHnTdUuf0Ghcf1CBHYFiUCvQTztjLHBF5C_5ZdZWQJXGHRQ9Qp5_05fTlyUnE/s1600/1914kasyno.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWkT38ZbYDXdEt7OE9vXq1wK94Q_26wrBO6apsjCu8nqFgplqzDoRrC8rWrqOidhSbK95AuP8YV4vF3zvHnTdUuf0Ghcf1CBHYFiUCvQTztjLHBF5C_5ZdZWQJXGHRQ9Qp5_05fTlyUnE/s1600/1914kasyno.jpg" height="238" width="320" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">1914</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3qeE92xvpdovdoyXdD7n8p5NwxIaS1hgQP3AOMmMqwojVttDfCJIVvfYmLJIgs8toGC6ZG-USeiuSB55sepb56J3jm8sq57ZOhh1WslJFpSRH0uT8OUBqAJA617XxwL_qRnZJkt_rDo8/s1600/2014.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3qeE92xvpdovdoyXdD7n8p5NwxIaS1hgQP3AOMmMqwojVttDfCJIVvfYmLJIgs8toGC6ZG-USeiuSB55sepb56J3jm8sq57ZOhh1WslJFpSRH0uT8OUBqAJA617XxwL_qRnZJkt_rDo8/s1600/2014.jpg" height="320" width="297" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">2014</td></tr>
</tbody></table>
<br />
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> <br />
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-19613578596259584702015-03-24T17:58:00.001+01:002015-03-24T17:58:22.467+01:00Balaton na Bartodziejach<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<i><span style="background-color: white; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 16.7999992370605px; text-align: left;">"Koce, ręczniki, leżaki, dla dzieci </span><a class="external_link" href="http://www.sport.pl/pilka/0,64946.html" style="color: #003966; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 16.7999992370605px; text-align: left; text-decoration: none;">piłki</a><span style="background-color: white; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 16.7999992370605px; text-align: left;"> i dmuchane materace. Nic więcej nie było nam do szczęścia potrzebne. Ludzi się znało, więc nikt nie miał obaw, że zniknie </span><a class="external_link" href="http://www.edziecko.pl/edziecko/0,0.html" style="color: #003966; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 16.7999992370605px; text-align: left; text-decoration: none;">dziecko</a><span style="background-color: white; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 16.7999992370605px; text-align: left;"> na przykład. Sąsiad był jak brat".</span></i><span style="font-family: Arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 16.7999992370605px; text-align: left;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Wydaje się, że wiosna zadomowiła się już na dobre. Warto przypomnieć sobie historię dawnego bydgoskiego kąpieliska - Balatonu, nad którym tłumy bydgoszczan spędzały ciepłe dni.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
W 1886 roku, niemiecki przedsiębiorca o nazwisku Wiese zbudował w tym miejscu cegielnię, która po piętnastu latach przeszła w ręce Heinricha Krause. Po drugiej wojnie światowej glinianka, pozostałość po miejscu z którego pobierano surowiec do produkcji cegieł, wypełniła się wodą. Wraz z rozpoczęciem budowy osiedla Bartodzieje w latach '70 zdecydowano się na zagospodarowanie akwenu dla celów rekreacyjnych - oddano go do użytku 20 listopada 1974 roku. Latem służył mieszkańcom jako miejsce do wypoczynku i kąpieli, zimą jako lodowisko. Podczas jednej z takich zim pierwsze kroki na łyżwach stawiał tu polski hokeista Andrzej Tkacz. Z czasem w Balatonie wprowadzono zakaz kąpieli. Kilka lat temu odrestaurowano nabrzeże, a okolice Balatonu nadal tętnią życiem, choć nikt się już w nim nie kąpie.</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
Oprócz Balatonu pozostałością po dawnej cegielni jest nazwa jednej z ulic - Cegielniana. </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTfglKU-G9mZz4FeehIUca8L-_TnLgoDfayi-ioKsJnUXWjddwv986GmrIBznNSFKFtdsvFvOGUet1rINmG_KoelMFlCO-RX7jWx9eCIA38-7ZJzjBzOh92ULLshyphenhyphenQFLL44xqG5H1WEYs/s1600/00000001.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTfglKU-G9mZz4FeehIUca8L-_TnLgoDfayi-ioKsJnUXWjddwv986GmrIBznNSFKFtdsvFvOGUet1rINmG_KoelMFlCO-RX7jWx9eCIA38-7ZJzjBzOh92ULLshyphenhyphenQFLL44xqG5H1WEYs/s1600/00000001.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_S3nOqff6f6BSYm_2OoY6suE_zzA5jUN28miB4m8XbY2VwybGVi9PGxCfLf8dlXTlQm93u7MRdbDA-6WYGLDszUbG30q_otnpOPtNq7bk6tpYLebgH3UbeICg2VNWOLl_i_rw8hubJI4/s1600/00000002.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_S3nOqff6f6BSYm_2OoY6suE_zzA5jUN28miB4m8XbY2VwybGVi9PGxCfLf8dlXTlQm93u7MRdbDA-6WYGLDszUbG30q_otnpOPtNq7bk6tpYLebgH3UbeICg2VNWOLl_i_rw8hubJI4/s1600/00000002.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjf1FB0YFmnHZQo8oddEXXfhcAfysMqFJS-m9Z7YTI9GfD6nEDjzn24d4fwcH5OvXDcIsdCwn1Awvru_9KzPU9Qlrkm_XgluHvPyeXbT-r7vszUdG8zdUqRuH5VXTkLNn81fRxc9T23PM/s1600/00000003.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjf1FB0YFmnHZQo8oddEXXfhcAfysMqFJS-m9Z7YTI9GfD6nEDjzn24d4fwcH5OvXDcIsdCwn1Awvru_9KzPU9Qlrkm_XgluHvPyeXbT-r7vszUdG8zdUqRuH5VXTkLNn81fRxc9T23PM/s1600/00000003.jpg" height="640" width="426" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5aP3rcF9u4GZUWa_4W3N_qvUsNzR7d4Csx67zpI0Y7cTk3DeTAKBJCyVfbEKf1DZcnK_-i4MNghXJ7vg_rqyEnD7ap7Q2o9xI-Q5yL64Ln1xF8qbhfJVjqZAk6i6uxiFUVI0dXDTikes/s1600/00000004.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5aP3rcF9u4GZUWa_4W3N_qvUsNzR7d4Csx67zpI0Y7cTk3DeTAKBJCyVfbEKf1DZcnK_-i4MNghXJ7vg_rqyEnD7ap7Q2o9xI-Q5yL64Ln1xF8qbhfJVjqZAk6i6uxiFUVI0dXDTikes/s1600/00000004.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjevYTw4JS_nfzxWmIhQ-Jgq5hyUmHKPUVGEL1nWBv21RqNyi987ro8xy0A-bxeldDLz9beqwDLxGTyyu-nbHCSa2Uor1AI6VYHqYVyg7gtM4gw-BetsOn9MtHeM8WdZ8L3pVD1xFqcTTk/s1600/00000005.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjevYTw4JS_nfzxWmIhQ-Jgq5hyUmHKPUVGEL1nWBv21RqNyi987ro8xy0A-bxeldDLz9beqwDLxGTyyu-nbHCSa2Uor1AI6VYHqYVyg7gtM4gw-BetsOn9MtHeM8WdZ8L3pVD1xFqcTTk/s1600/00000005.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi7_nsPzf7-_AJvId9jL8jG9giWnj0etay4gqFeL6sBFwntV7PB2ai50xCdyUi_GaV5qb7H7njjaR99KXvNoYKbYG5e8eP9afLVQFR_fbtdSxFxg3HlByOJyJGASfYNZv6z40pmgbzGQ_4/s1600/00000006.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi7_nsPzf7-_AJvId9jL8jG9giWnj0etay4gqFeL6sBFwntV7PB2ai50xCdyUi_GaV5qb7H7njjaR99KXvNoYKbYG5e8eP9afLVQFR_fbtdSxFxg3HlByOJyJGASfYNZv6z40pmgbzGQ_4/s1600/00000006.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhqrhDZX6e9FJE-oryMwqobBQXXiYJiC9BhqB3AjkudA6AmKb-cifXm95sdoVxxotuzpxnEDGG5a5mnnRzcna48i8b0eglxCl0HJ50m_beoJ0yipGb54PMcI8L27fGSIHxY9crOL7JL54A/s1600/00000007.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhqrhDZX6e9FJE-oryMwqobBQXXiYJiC9BhqB3AjkudA6AmKb-cifXm95sdoVxxotuzpxnEDGG5a5mnnRzcna48i8b0eglxCl0HJ50m_beoJ0yipGb54PMcI8L27fGSIHxY9crOL7JL54A/s1600/00000007.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwck5kvKWZhl2ITXyKTVNAUVWAS22dSTAdzSSLpqfT3iQjmazH3Bk7ElPorQhyphenhyphenZr_9TOpx3NJVS8DIPXjWCR9r0lGzAy03IeRH7N1StOCa7EuHo59NlopjmR5gYebAPggz765NUPBcfHQ/s1600/00000008.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhwck5kvKWZhl2ITXyKTVNAUVWAS22dSTAdzSSLpqfT3iQjmazH3Bk7ElPorQhyphenhyphenZr_9TOpx3NJVS8DIPXjWCR9r0lGzAy03IeRH7N1StOCa7EuHo59NlopjmR5gYebAPggz765NUPBcfHQ/s1600/00000008.jpg" height="460" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXZmJagglVnj9zjZR36xQgXKZOG4TzCP6aRx1TZ3O5bl9YbwvXsoLj417L4qCJ5tRqB5eQj67c5ITlIum_heFUujjnK7AwMAquGC-ETlJRbWodDwUSHJDBTxBZcg5bxfxler0jdc_YcxY/s1600/00000009.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXZmJagglVnj9zjZR36xQgXKZOG4TzCP6aRx1TZ3O5bl9YbwvXsoLj417L4qCJ5tRqB5eQj67c5ITlIum_heFUujjnK7AwMAquGC-ETlJRbWodDwUSHJDBTxBZcg5bxfxler0jdc_YcxY/s1600/00000009.jpg" height="640" width="426" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjxXV7fVowmiP6MelCSsKs43C2fh_-1CFSNKISZ1gDKDQRElI1OzSAnpiths0FrwEDoIVBcnkim_7Ygb_od30xmpV1QgaH1l_G9b7HrilPvRwVfDPMKw-psudeLKXkYa2oh1S_aI2KAaOs/s1600/00000010.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjxXV7fVowmiP6MelCSsKs43C2fh_-1CFSNKISZ1gDKDQRElI1OzSAnpiths0FrwEDoIVBcnkim_7Ygb_od30xmpV1QgaH1l_G9b7HrilPvRwVfDPMKw-psudeLKXkYa2oh1S_aI2KAaOs/s1600/00000010.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhrCBX_wwJ9UtDgtn38HSjQBHJvZSryBZMkcDQx6j16q0pjuXBNKzTvWdiV2Qkll4TqF3yoqFZjn6RZsqiIVAmN6ez_6Ghjf16-kWikzo8XB3CYTGE0KZZkEKPFNkAGZzhmblm5T3CSsuM/s1600/00000011.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhrCBX_wwJ9UtDgtn38HSjQBHJvZSryBZMkcDQx6j16q0pjuXBNKzTvWdiV2Qkll4TqF3yoqFZjn6RZsqiIVAmN6ez_6Ghjf16-kWikzo8XB3CYTGE0KZZkEKPFNkAGZzhmblm5T3CSsuM/s1600/00000011.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXqevIpwxqA7h3zo3XvGn4vlZWtxbtF3Of48H11s0I_8I_nnytVyc6iWG-r9j9OOaks6_e5EQyGGDW9m5V4qCWbVInNHR4ALXsNdSuYiB0i5zRdB9R510t1vwAbHpqhDjUHAFKSrAJq0A/s1600/00000012.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXqevIpwxqA7h3zo3XvGn4vlZWtxbtF3Of48H11s0I_8I_nnytVyc6iWG-r9j9OOaks6_e5EQyGGDW9m5V4qCWbVInNHR4ALXsNdSuYiB0i5zRdB9R510t1vwAbHpqhDjUHAFKSrAJq0A/s1600/00000012.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg1aCBOytwqYzddBE6TVnCFhbEbVnlC0A2IdBtgNcA-tLfFGy_uDM_hEYEk-OV0_bsxXLBraxVbHQ8lk1ua7pan-LkMWoXXLIv_cUzW9oVC4l_Ia2QE1n0fp8LBZw74v6AHokAg3aUcZSQ/s1600/00000013.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg1aCBOytwqYzddBE6TVnCFhbEbVnlC0A2IdBtgNcA-tLfFGy_uDM_hEYEk-OV0_bsxXLBraxVbHQ8lk1ua7pan-LkMWoXXLIv_cUzW9oVC4l_Ia2QE1n0fp8LBZw74v6AHokAg3aUcZSQ/s1600/00000013.jpg" height="426" width="640" /></a></div>
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj45axVqwciucoUWmuZ4w1hJVFd2o890wjSFUjdC071Ja9Ed9ewFkLnejDn-TIlOrLCsTYF7gdLOw8V6NiugnzDZeRD94u14mEnUBj0d3cm1TV-kRM5s1B4t9oH_rPPYq7PtXHhAIRlYYs/s1600/22292014.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj45axVqwciucoUWmuZ4w1hJVFd2o890wjSFUjdC071Ja9Ed9ewFkLnejDn-TIlOrLCsTYF7gdLOw8V6NiugnzDZeRD94u14mEnUBj0d3cm1TV-kRM5s1B4t9oH_rPPYq7PtXHhAIRlYYs/s1600/22292014.jpg" height="632" width="640" /></a></div>
<br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: 'helvetica neue', helvetica, arial, 'lucida grande', sans-serif; font-size: 11.9999990463257px; line-height: 14px; white-space: pre-wrap;"><br /></span>
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: 'helvetica neue', helvetica, arial, 'lucida grande', sans-serif; font-size: 11.9999990463257px; line-height: 14px; white-space: pre-wrap;">Zdjęcia: _poison_ </span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: 'helvetica neue', helvetica, arial, 'lucida grande', sans-serif; font-size: 11.9999990463257px; line-height: 14px; white-space: pre-wrap;">Ostatnie zdjęcie: lumix26</span><br />
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> <br />
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-74104456778310799842015-03-17T10:09:00.001+01:002015-03-17T10:09:49.522+01:00Hitlerjugend i Wenecja<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;"><b>Dzieci z Hitlerjugend spoglądający na bydgoską Wenecję. Warto zwrócić uwagę na kordziki przy pasach.</b></span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;"><br /></span>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;"></span><br />
<a name='more'></a><br /><br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjSgFodmcWVVSg0A4lTs1UUp9bHueADUOXJPg4WnU2kuamVH8DXNn33Xn4AEd9cT_hUz4y1aTxhMTmYl5oHOMKtnUNBAKNhKrTHJy-5aKy2dUMu2bMmw-gcclrXeYfjc9VUTwxabB1hrsI/s1600/Fotopolska_665227.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjSgFodmcWVVSg0A4lTs1UUp9bHueADUOXJPg4WnU2kuamVH8DXNn33Xn4AEd9cT_hUz4y1aTxhMTmYl5oHOMKtnUNBAKNhKrTHJy-5aKy2dUMu2bMmw-gcclrXeYfjc9VUTwxabB1hrsI/s1600/Fotopolska_665227.jpg" height="440" width="640" /></a><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;"><br /></span>
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;"><br /></span>
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 19.3199996948242px;">źr: labeo7/fotopolska</span><br />
<br />
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> <br />
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-27354094542079346592015-02-11T12:12:00.001+01:002015-02-11T21:16:30.582+01:00Pożar spichrzy w 1960 roku<div style="text-align: justify;">
W mroźną niedzielę lutego 1960 roku nad miastem widoczna była wielka łuna. Zapłonęły spichrza przy Grodzkiej 13 i 15. Wiadomość o pożarze obiegła Bydgoszcz z prędkością błyskawicy, a tłumy bydgoszczan obserwowały z mostu i drugiego brzegu rzeki jak giną tak charakterystyczne dla naszego miasta budynki. Strażacy, nie chcąc dopuścić do rozprzestrzenienia się ognia na pozostałe spichrza, pompowali wodę prosto z Brdy. Niestety, spichrza stojące w płomieniach spłonęły doszczętnie a ich ruiny zostały rozebrane.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgD46bVwpK4CDqyEbhcjyoUc5CnBnKdbKdbB0lQ5qYAezqS5uKg9PGH2ivv9KhwbpF6h81ayT8wlgSxy3wTftHhNJuXjnHDFnU8dw_Rkl_GFwwyvCSp1BayLZjrl_e2TGqAVyQ-5N_WAB0/s1600/SPICHRZ+1+(Kopiowanie).jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgD46bVwpK4CDqyEbhcjyoUc5CnBnKdbKdbB0lQ5qYAezqS5uKg9PGH2ivv9KhwbpF6h81ayT8wlgSxy3wTftHhNJuXjnHDFnU8dw_Rkl_GFwwyvCSp1BayLZjrl_e2TGqAVyQ-5N_WAB0/s1600/SPICHRZ+1+(Kopiowanie).jpg" height="640" width="532" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjGDW1Dv4mT2KtmbtxGcOGnsolWDD3yuK6YTtMwKWM2bRjE01ppPMWTh0agRcMwhhWfRVi_H4h9KSmrS9QxAHfOI0AK-sSMYTTmG9Yv0UjcmNnCA7QWIkwDGNeR4sHNdSv7MLf7Jfx5t5k/s1600/SPICHRZ+2A+(Kopiowanie).jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjGDW1Dv4mT2KtmbtxGcOGnsolWDD3yuK6YTtMwKWM2bRjE01ppPMWTh0agRcMwhhWfRVi_H4h9KSmrS9QxAHfOI0AK-sSMYTTmG9Yv0UjcmNnCA7QWIkwDGNeR4sHNdSv7MLf7Jfx5t5k/s1600/SPICHRZ+2A+(Kopiowanie).jpg" height="640" width="498" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhHbksHWkasB4LMy2-EuMBJ1U-vgFxFjSYxUASqp9rFoirt6XtI2rGhyphenhyphenYYoY8_tBg4ZxX_KXsOmynKPAjMiM4bhJrV85UYzuYWoh4trAnQ5jxbrhFF2XfuAzjWd_IuCXhsMUg3XwLEDrQM/s1600/SPICHRZ+3A+(Kopiowanie).jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhHbksHWkasB4LMy2-EuMBJ1U-vgFxFjSYxUASqp9rFoirt6XtI2rGhyphenhyphenYYoY8_tBg4ZxX_KXsOmynKPAjMiM4bhJrV85UYzuYWoh4trAnQ5jxbrhFF2XfuAzjWd_IuCXhsMUg3XwLEDrQM/s1600/SPICHRZ+3A+(Kopiowanie).jpg" height="398" width="640" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
(różne źródła podają 5 bądź 6 lutego, podczas gdy w 1960 niedziela wypadała siódmego)</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Dziękujemy państwu Elżbiecie oraz Januszowi Frohlich za podzielenie się z nami tymi cudownymi zdjęciami spichrzy po pożarze. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> </div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-10944175682094364042015-01-25T12:40:00.000+01:002015-01-25T12:51:36.151+01:00Przedwojenny tramwaj<div style="text-align: justify;">
Zapraszamy na przejażdżkę! :)</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Marzec 1923 roku. Tramwaj linii A - tzw. czerwonej - kursującej z Dworca, przez Plac Teatralny, na Okole. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Na zdjęciu widoczny tramwaj z kolońskich zakładów AEG, wyprodukowany w ostatnich latach XIX wieku, około 1898 roku - Herbrand VNB-125. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Na dole tramwaju widoczna reklama Jana Cisewskiego - wytwórcy i hurtownika win w okresie międzywojennym. W swojej winiarni mieszczącej się przy Starym Rynku 21 oferował także francuskie potrawy, karpia oraz leguminę, a także takie likiery jak Erven Lucas Bols. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5Vij0DLyJdsNj6utzOcl-y5VOeMlsDps_qGjWBaPz9Xyuugcpr_BrZsfHnkp0g5qNfkwld-BCM3ZLcOikUSQHsMj4Z55nBBsPfCC_VSry-bJHBqC6ldGyRaikHfbldmjxy42LBxS9W2Y/s1600/645352.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5Vij0DLyJdsNj6utzOcl-y5VOeMlsDps_qGjWBaPz9Xyuugcpr_BrZsfHnkp0g5qNfkwld-BCM3ZLcOikUSQHsMj4Z55nBBsPfCC_VSry-bJHBqC6ldGyRaikHfbldmjxy42LBxS9W2Y/s1600/645352.jpg" height="404" width="640" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
źródło zdjęcia: labeo7/fotopolska</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> </div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-39101322394887242942014-11-15T09:18:00.000+01:002014-11-15T11:47:09.158+01:00"Urok gwary bydgoskiej" - Edward Baumgart<div style="text-align: justify;">
<b>Pan Edward Baumgart przysłał nam swoje przemyślenia na temat gwary bydgoskiej oraz opowiadanie napisane z użyciem bydgoskich wyrażeń. Gorąco zachęcamy do przeczytania!</b></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
<a name='more'></a><br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<h2 style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif; font-size: large;"><b>UROK
GWARY BYDGOSKIEJ</b></span></h2>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><b><br /></b></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Większość
dużych, a często i mniejsze miasta, ba – nawet niektóre
dzielnice </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szczyciły
się tym, że ich rdzenni mieszkańcy posługiwali się miejscową
gwarą. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Między
innymi dzięki niej, będąc w obcym środowisku, potrafimy wychwycić
użyte </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">w
rozmowach znajome zwroty. Po charakterystycznych gwarowych
wyrażeniach </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bezbłędnie
rozpoznamy, że spotkaliśmy krajana. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Również
dawni mieszkańcy Bydgoszczy, tego niegdyś wielonarodowego, </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kulturowego
i językowego tygla, stworzyli własną gwarę. Malkontenci mówią z </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przekąsem
– jaka to tam gwara bydgoska? – Przecież bardzo podobnie
rozmawiają </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">w
Wielkopolsce, w okolicach Świecia n. Wisłą i Grudziądza, Żnina
czy Nakła n. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Notecią.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgCk6kxB7fqTjZ4R90XZnpEzRCn0GHpf4IjvTuJ7yHSgOH6qoeNx52-STnf910WmFf_dpBZhZf0ald7lRxewAWTehyvvQOquR1hRBmpSxkAL6lkZUS7d5Xa58P2K2ruod2br8lYJu2cT-c/s1600/M_331.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgCk6kxB7fqTjZ4R90XZnpEzRCn0GHpf4IjvTuJ7yHSgOH6qoeNx52-STnf910WmFf_dpBZhZf0ald7lRxewAWTehyvvQOquR1hRBmpSxkAL6lkZUS7d5Xa58P2K2ruod2br8lYJu2cT-c/s1600/M_331.jpg" height="202" width="320" /></a><span style="font-family: Times New Roman, serif;">Lepiej
znających dzieje naszego miasta zjawisko to nie dziwi. Gwarowe </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">słownictwo
kształtowało się </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">głównie w podmiejskich dzielnicach: na
robotniczym </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Szwederowie
i Czyżkówku, kolejarskich Jachcicach, Okolu i Bocianowie, a nawet </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">inteligencko
- mieszczańskich Bielawkach. Był to proces naturalny, bo z reguły
na </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przedmieściach
osiedlali się ludzie, którzy w drugiej połowie dziewiętnastego
wieku </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przybywali
z okolic do dynamicznie rozwijającego się miasta. Tutaj szukali
szansy </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">na
lepsze życie. Przy okazji zaszczepiali na miejscowym gruncie swoje
zwyczaje, </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nawyki
kulturowe, sposoby wyrażania.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Gwara
bydgoska tworzyła się stopniowo i w sposób naturalny. Dlatego jest </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mieszaniną
słownictwa używanego w Wielkopolsce, na Kujawach i Pomorzu oraz </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zapożyczonych
i spolszczonych na powszechny użytek germanizmów, lecz mimo </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wszystko
bardzo swojską i jakże dla nas bydgoszczan miłą. Taką
</span><i style="font-family: 'Times New Roman', serif;">„szczipiaszcziją za </i><i style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sierce”</i><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,
jakby to określili ci, mieszkający bardziej na wschód od nas.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Odnoszę
wrażenie, że wielu bydgoszczan wstydzi się już naszej gwary. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Coraz
mniej osób posługuje się nią w potocznych rozmowach. Z kilku
relacji moich </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rówieśników
urodzonych w Bydgoszczy wiem, że czytając książkę
nieodżałowanego </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Jerzego
Sulimy – Kamińskiego „Most Królowej Jadwigi” lub inne
publikacje </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">opisujące
życie mieszkańców dawnej Bydgoszczy, często musieli zaglądać do </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przypisów
lub słowników. Nie rozumieli sensu niektórych zwrotów, znaczenia </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wielu
wyrazów, genezy zachowań.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_x78YPufrXrwJP4boeWN6exPMuvTYjuyZ61do7DR1xnnXee30pT555ePLk_AB7-R7sBsGGh_fiadKdmX8veTIGa1NpPoTeCU7ArtfC5qvrtHbrgl9Jv7LbTIolsCiLKrCvrLsx_inkbc/s1600/4ed33098a568e_ig1.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_x78YPufrXrwJP4boeWN6exPMuvTYjuyZ61do7DR1xnnXee30pT555ePLk_AB7-R7sBsGGh_fiadKdmX8veTIGa1NpPoTeCU7ArtfC5qvrtHbrgl9Jv7LbTIolsCiLKrCvrLsx_inkbc/s1600/4ed33098a568e_ig1.jpg" height="212" width="320" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Urodziłem
się na początku lat czterdziestych ubiegłego wieku i znam gwarę </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bydgoską
z autopsji. W dzieciństwie sam się nią wybiórczo posługiwałem.
Niestety, </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">z
żalem przyznaję (i podejrzewam, że jest to nie tylko mój dylemat)
– gwarowymi </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zwrotami
posługuję się coraz rzadziej. Nie jeden raz odnosiłem wrażenie,
iż taki </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sposób
wyrażania się odczytywano jako objawy niedouczenia i często byłem
przez </span>„<span style="font-family: Times New Roman, serif;">obrońców
czystości mowy polskiej” pouczany lub w najlepszym przypadku, bez </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">słów,
spoglądali na mnie z politowaniem. Tymczasem wielu z tego grona,
bardzo </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szybko
i bez oporów przyswaja tworzone neologizmy oraz z upodobaniem,
często </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bez
uzasadnienia i nagminnie wplata nowe wyrazy do prowadzonych rozmów
lub </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pisanych
tekstów. Nie neguję zasadności takiego postępowania.
Słowotwórstwo jest </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">procesem
ciągłym, a jego oczywistym następstwem – nieustanna modyfikacja </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">języka
codziennego. Należy przyswajać i stosować nowe słownictwo, lecz
rozsądnie </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">oraz
z umiarem. Nie wolno nam jednak zapominać o naszej gwarze, a wręcz </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">niedopuszczalnym
jest postponowanie jej. Stała się ona, czy tego chcemy czy nie, </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">częścią
naszej kultury językowej – „barwnym spadkiem” po kilku
pokoleniach </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bydgoszczan.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Na
podstawie przytoczonych przykładów można sformułować wniosek. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Powinniśmy
zrobić wszystko, aby gwara nasza nie odeszła w niebyt. Chciałbym,
do </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">podejmowanych
w ostatnim czasie prób ratowania jej, dołożyć swoją niewielką </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cegiełkę.
Oddałem „głos” </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bohaterowi powołanemu do życia na potrzebę
tego </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">opracowania.
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">W krótkim, stylizowanym opowiadaniu wspomina on dziecięce i </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">młodzieńcze
lata spędzone w międzywojennej Bydgoszczy oraz odświeża </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przyblakły
już koloryt życia dawnych mieszkańców podmiejskich dzielnic.
Używa w </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">swojej
narracji takich samych gwarowych wyrażeń, jakie wplatali kiedyś w </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">codzienne
rozmowy dawni, rodowici mieszkańcy naszego miasta – nasi
dziadkowie, </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rodzice,
krewni i znajomi.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><b>P.S.
</b>Do wspomnień bohatera opowiadania nie dołączam przypisów.
Jest to zabieg </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">celowy.
Proponuję czytającym, aby w przypadku trudności z rozszyfrowaniem </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">niektórych
mniej popularnych zwrotów, spróbowali w sposób interaktywny, przy </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pomocy
internetowego słownika gwary bydgoskiej lub innych publikacji,
odnaleźć </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">znaczenie
niezrozumiałych wyrażeń i zwrotów. Jestem przekonany, że taki
właśnie </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sposób
postępowania wpłynie na lepsze poznanie i polubienie jej.</span></div>
<h2 style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></h2>
<h2 style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif; font-size: large;"><b>W
NASZYM FIRTLU</b></span></h2>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><b><br /></b></span></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgpk-F7H_B6lt5mcZUK9pmHfFL21qOWBaAvsauo2cxLhfX3bSB1yS9TrlaXJa2snZu74h0GyFHtdWS3X5LRxxbZqpxyVrqS2I9b9xwExIzrlY5Ku9tynX_58ZVi1dbhWr_sMn1WR1Bo-J8/s1600/byd2_02.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><span style="color: black;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgpk-F7H_B6lt5mcZUK9pmHfFL21qOWBaAvsauo2cxLhfX3bSB1yS9TrlaXJa2snZu74h0GyFHtdWS3X5LRxxbZqpxyVrqS2I9b9xwExIzrlY5Ku9tynX_58ZVi1dbhWr_sMn1WR1Bo-J8/s1600/byd2_02.jpg" height="320" width="277" /></span></a><span style="font-family: Times New Roman, serif;">Jestem
bydgoszczaninem. Z dziada pradziada pomorską, a po rodzinie mamy
także </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">po
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trosze </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-align: center;"></b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wielkopolską </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pyrą</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">. Od trzech pokoleń wrośliśmy w nasz </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">firtel (fyrtel)</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Większość mieszkańców dzielnicy to nasi. Z czasem w miejsce Niemców, którzy po </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">odzyskaniu przez Polskę w niepodległości masowo z Bydgoszczy wyjeżdżali, </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wprowadziło się kilkaset rodzin nazwanych przez miejscowych – </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">antkami z </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ciepłych stron lub galicjokami. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Nie było w tych nazwach nic obraźliwego, tak od </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dawna nazywano w Bydgoszczy ludzi przybywających do naszego miasta z innych </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zaborów. Współżycie z przybyszami układało się bez specjalnych dysonansów. Oni </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bez trudu zaaklimatyzowali się w nowym środowisku, a ich dzieci </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szybko zaczęły </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">gadać po naszemu, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">czyli używać miejscowej gwary.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><br /></span></div>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Mieszkałem
z rodzicami w posesji, jakich na każdym przedmieściu było </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wiele.
W budynku frontowym, na piętrze mieszkanie właściciela.
Wielopokojowe, z </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">reprezentacyjnym
balkonem, na którym </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lubiła się paradować </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cała jego
rodzina. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Na
parterze domu była </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kolonialka. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">W niej najchętniej wszyscy
robili codzienne </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sprawunki,
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">a to dlatego, że nie sprzedawali tam żadnego </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mystu, a gdy
bieda się </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">chejbła,
dawali na borg. W składzie (sklepie) </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tym kupowaliśmy chleb,
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szneki z </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">glancem,
worszty (wurszty), kiszki, leberki, blutki, gemizy, cygarety, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mąkę
na </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kuchy</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">młodzie, krojdę, nudle </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">oraz serwowane prosto z dębowych
beczek – </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">solone
heringi, kwaszoną (kiszoną) </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kapustę oraz ogórki. Na regałach
sklepowych </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">w
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">byksach (biksach) </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i słojach przechowywano towary </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kolonialne</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">:
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kubabę, listki </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bobkowe</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,
świeżo paloną </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bonkafę w ziarkach </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i mnóstwo innych
zagranicznych </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">specjałów.
Kupowałem tam także </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szokoladowe bombomsy (bonbony) </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i zwykłe </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">karmelki
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">– </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kanoldy, szklaki </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lub smakowite </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ciągutki. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Mówiło
się: – </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pani da pół </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">funta
tych z byksy do tytki (tutki). Sklepowa </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nakładała </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">karmelki
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">specjalnym </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szpadelkiem
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">do zwijanych z kawałka papieru pakowego </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tytek. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Aby
sięgnąć po </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">towar
umieszczony na wyższych półkach musiała przystawiać małą,
składaną </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">drabkę.
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Często ją z </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kumplami </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">do tego zmuszaliśmy. Podglądaliśmy
zza </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tołbanku </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">– </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ma
dzisiaj ubrane </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">barchany, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">czy też zwykłe </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">galoty? </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Niestety,
z niższych regałów </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mogła
zdejmować towar posługując się składanym </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zydelkiem</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">. Wtedy
cała grupa </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">luntrusów
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">(w tym i ja) była niepocieszona. Przeglądu nie było!</span></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxnF4OeuYl7B7C8wk-WVvwzGyjiOnkDayiqI92p7DbFsZI4wV1lO43u-n4avdYEP3qkofQgsvUXSHjOHw4mgK43OQsfrJwBOfEZe6OpKM9cO3tT5uvk1y5au407dvRcMlu7a75uBsSYs0/s1600/lachshof1910.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxnF4OeuYl7B7C8wk-WVvwzGyjiOnkDayiqI92p7DbFsZI4wV1lO43u-n4avdYEP3qkofQgsvUXSHjOHw4mgK43OQsfrJwBOfEZe6OpKM9cO3tT5uvk1y5au407dvRcMlu7a75uBsSYs0/s1600/lachshof1910.jpg" height="211" width="320" /></a><span style="font-family: Times New Roman, serif;">Nasza
rodzina mieszkała w oficynie, do której dochodziło się od
frontowego </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zakluczanego
na noc wejścia </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wygodnym </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">gankiem. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Z </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dworu </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wchodziło
się do </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">antrejki
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i dalej do kuchni. W jednym z jej narożników umiejscowiona była </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">obszerna
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">plata węglowa. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Trzeba było pod nią prawie bez przerwy
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hajcować. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Posiadała
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bratnik </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">oraz praktyczną </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">framugę. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Mama </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">furt w niej
coś trzymała: </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">a to </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">stóf
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">z ciepłą wodą, a to </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">topki z eintopem, szturchanymi
(dukanymi) pyrami ze </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szpyrkami,
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">czy też patelnię </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dychtownie </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przykrytą </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">deklem – z
pelkartoflami </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lub </span><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><b>plyndzlami
(findzlami)</b>, a czasem nawet z <b>karbonadami ze snurowaną
kapustą </b></span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dla
ojca. On był </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">baniarzem, lanżerował </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wagony, dlatego często
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">fajrant nie </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wypadał
mu punktualnie, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">a dzięki </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">framudze </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przechowywany obiad był
ciepły. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Ściany
kuchni ozdabiały półki, na których mama stawiała różne
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">fizmatenta: byksy </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i
bacherki </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">(w tym także te, z moimi ulubionymi </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kruszkami),
durszlak, </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kwyrdlałek,
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">młynki oraz małą </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dyskanę (kankę) i kiżankę</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">. </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Statory
trzymało się w </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szelbągu.
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Tuż przy </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">placie </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">stała </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kulkista (kulkasta). </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Do
moich codziennych </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">obowiązków
należało uzupełnianie zapasu węgla w skrzyni i </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zorgowanie
drzazg </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">używanych
do rozpalania ognia.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Ojciec,
gdy <b>wracał ze służby, zebuwał baniarską jupkę </b>lub <b>mantel
</b>oraz </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mycę</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,
wieszał je </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">w szranku, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">siadał na </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ryczce w antrejce,
zdziwał </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">buty i </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zawdziwał
laczki, kapcie </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lub </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bambosze. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Nie był </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">fleją (glajdą)
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i starał się, aby nie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ufaflunić
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">starannie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wyfroterowanych </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przez mamę </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pawimentów</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Z
<b>antrejki </b>wchodziło się również do drugiego mniejszego
korytarzyka, a z </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">niego
do </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">jadalki </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">połączonej z kuchnią, </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sypialek i kąpielki.
Mama trzymała w niej </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szrubry,
płaty, szwamki, szufelki</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tary </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">oraz inne niezbędne
sprzęty, a ojciec </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pydę i </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rzymel</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.
Na moje szczęście nie musiał używać ich zbyt często. We
wszystkich </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pokojach,
na ozdobnych </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">gardink sztangach </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wisiały </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wyheklowane </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przez
babcię </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">(omę)
gardyny (gardinki)</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, starannie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wymączkowane i wyprężone </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">na
specjalnych </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ramach.
Na parapetach okiennych stały donice z </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">muszkatami</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, a w lecie
na </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zewnątrz
korytka z </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">macoszkami</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">. </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Bambetle w sypialkach </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">były
zawsze porządnie </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zaścielone
i przykryte ozdobnymi kolorowymi </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kapami. </b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhgjeqNo-U2ZUuQelwyvXDT5AGO1wBnOiHLrehJ6bY-liXOAwFbkHfhQdnPOdfvGaszIKT0P-cM-4uS0PVH1ntTPQFI-1b90AnBzAI9XxOCyTiOsU7-RfKEA8K9DHKmp0dpcIKjCPhKjNY/s1600/Kamienica+na+rogu+Pomorskiej+i+Podolskiej.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhgjeqNo-U2ZUuQelwyvXDT5AGO1wBnOiHLrehJ6bY-liXOAwFbkHfhQdnPOdfvGaszIKT0P-cM-4uS0PVH1ntTPQFI-1b90AnBzAI9XxOCyTiOsU7-RfKEA8K9DHKmp0dpcIKjCPhKjNY/s1600/Kamienica+na+rogu+Pomorskiej+i+Podolskiej.jpg" height="203" width="320" /></a><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">W
naszym domu mieszkało dużo </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">gzubów – </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">same </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">luntrusy.
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Bawiliśmy się </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przeważnie
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">na dworze</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">. Graliśmy w </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">klipę, kluchę, parzaka, kampy,
fuchę (fusbal) </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">puszczaliśmy
drachle. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Często </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dyndaliśmy się jak perpentykiel </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zwieszeni
całą </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">grupą
na </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sztandze </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trzepaka i </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">majtając </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zawzięcie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kulasami,
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">skakaliśmy w dal. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Wraz
z kolegami urządzaliśmy także różne zawody. Na przykład,
biegaliśmy </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">na </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wyprzótki
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">po „torze wyścigowym” urządzonym na pobliskim placu,
popychając </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przed
sobą patykiem lub wygiętym z grubego drutu haczykiem stare felgi </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rowerowe.
Cała nasza </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hałastra rojbrowała fest i robiła niezły rajwach. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Nielubiana
przez wszystkich </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bachorów puklowata ślągwa, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">także
mieszkająca w </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">naszej
oficynie, ubierająca się w straszne </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ferety, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">a latem </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nosząca
klumpy </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mówiła, </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">że
przez nas na pewno dostanie kiedyś </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">herszlaku</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">. Była straszną
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">heksą, klepidupą </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">znaną
na całą ulicę </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">klafciarą. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Posiadała złośliwego </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kejtra,
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">który podgryzał nas i </span><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;"><b>listowego</b>.
Mama mówiła, że jest <b>ochlapuską</b>, bo musi codziennie wypić
<b>sznapsa, </b></span></span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bombkę
lub sztabowego, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">a przy większych okazjach nawet </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">halbkę</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.
Mówiła </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">prawdę!
Niejednokrotnie widzieliśmy jak wracając do domu </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">z plachandrów</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,
mimo </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">że
usilnie starała się </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trzymać sztram, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">to zdarzyło się jej
wiele razy </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wykopyrtnąć.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Mieszkała
też oryginalna para. Ona, jak mówili starsi <b>kumple, </b>podobno
była </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">blirwą.
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Dosyć ładna, </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ze szlang figurą, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">podmalowanymi </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ślipiami,
krużawymi </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">klatrami
i </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wyzywająco </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">uszminkowanymi </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ustami. On – jej kochaś,
był wyjątkowo </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">frechownym
lujem i drykierem. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Uwielbiał całymi popołudniami </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szlajać
się po </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mieście
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lub </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lofrować </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">z koleżkami. Przed południem </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bumelował</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.
Miał zawsze </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rułewek.
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Godzinami </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">gnił w betach. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Gdy był </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">na fleku</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, grywał
na mandolinie i </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">usiłował
śpiewać, a że artystą był kiepskim, była to </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kacen muzyk </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">w
najgorszym </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wydaniu.
Często kłócili się i wtedy ta </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">flama </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wywalała mu </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">manatki
(manele) i </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">klamoty
na majdan</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">. On szyderczo </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rzechotał (rechotał), </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zakładał
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lekko na bakier </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">swoją
ulubioną </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lujmyckę z rydelkiem</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, do </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">luftki </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wkładał
podzielonego na połowę </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cygareta
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wyjmowanego z ozdobnej </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">etuitki, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zapalał go i szedł </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">na
lofry. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Ona, gdy </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ochłonęła,
robiła porządek z tym całym </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">gemylem (pociejewnikiem) </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i na
jakiś czas </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">był
spokój. Niekiedy bywało u nich wesoło. Podglądaliśmy wtedy przez
okno jak ją </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">gilgotał
(gilgał)</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, a ona </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">chichrała się (chichotała) </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">jak
szalona. Mieliśmy wówczas </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">niezłą
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">frajdę. Żyli tak sobie na knebel </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i nie mogli, a może nie
chcieli </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">się od siebie </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">odtranżolić.
„</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Sielanka” tej pary skończyła się, gdy tego </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">luja za
jakieś szwindle </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">posadzili
w pierdlu.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhIdi41tcIzbgZl6RsZZLuYtXF9CCKd0gKna90JfOat5euIT6J9E4idboyMppiomScAQe2olSKydk3V9SOCi2EGby2ob3_V8LpU0R8i8YkkOt5ixFrhfVPwRU7YnDud4l6YjOQHS5AoNvw/s1600/541889_434253723312807_914549490_n.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhIdi41tcIzbgZl6RsZZLuYtXF9CCKd0gKna90JfOat5euIT6J9E4idboyMppiomScAQe2olSKydk3V9SOCi2EGby2ob3_V8LpU0R8i8YkkOt5ixFrhfVPwRU7YnDud4l6YjOQHS5AoNvw/s1600/541889_434253723312807_914549490_n.jpg" height="215" width="320" /></a><span style="font-family: Times New Roman, serif;">Na
zapleczu domu był mały ogródek. Zadbany, nie żadne <b>chęchy.
</b>Rosły w </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nim
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bujony, lwie </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pyszczki, radyski, glupki, pómelki, angrest,
świętojanki </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">oraz </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szczecinki.
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Nie były to żadne </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bździągwy, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lecz smaczne i dorodne
jabłka. Jesienią </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">często
je ukradkiem z ogrodu </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szabrowaliśmy. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">W kojcu właściciel
trzymał kury, </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">gulony
lub guły. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Drób dostarczano mu wiosną z pobliskiego </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bamberstwa,
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">a jego </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">służąca
całe to, stopniowo zmniejszające się stadko, aż do </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Gwiazdki
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">starannie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">futrowała.
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Gospodarz był </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">feste chłopem, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">z wydatnym </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kałdunem i
kinolem. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Nosił </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">na
nim śmieszne </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bryle. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Prowadził małą firmę budowlaną i
podobno był dobrym </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">fachmanem,
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nie żadnym </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">fuszerem </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">czy </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">partaczem</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">. Gdy miał w
okolicy większą </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">robotę,
wynajmował </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kuczera, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">który podjeżdżał po niego </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dokartem
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lub </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lorą </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zaprzężoną
w </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wypasione perszerony, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">a później zwoził na budowę
niezbędne </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">materiały.
Na zapleczu oficyny, między budynkiem a ogrodem gospodarz </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wybudował
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">budziak</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, czy raczej obszerny </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szałerek. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Przechowywał w
nim </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">swoje </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">porządki</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">:
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bormaszyny, żagi (żogi), fuksszwance, laubzegi, sztychówki,
szypy, </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szlauchy,
sztamajzy, brechy, waserwagi, winkle, węborki, hofnale, mutry, </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szraubsztoki,
klapcążki, szraubcwengi i szuńdy.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Dzieciństwo
wspominam z rozrzewnieniem. Jeszcze do dzisiaj pamiętam </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">smaki:
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kucha </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pieczonego w </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bratniku na młodziach </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">z kruszonką,
wiśniami lub </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">śliwkami</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,
domowej roboty worsztów, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">babcinych konfitur, czy też </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wekowanego </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mięsa
przechowywanego na półkach </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">w sklepie. Weka </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">były, jak to
mama mawiała – </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hamstrowane
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">na czarną </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">godzinę.</b> </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjAe3CVymfvXyNG9tYrslkOrHDyE0g5HirshCrz78AKQoaecCMx63ki32hm-cS_1QxkwJNGEjUzHRNR3R8ixf7GNkKoibF4SUmEu3pKAD2ZMOOFtYxmsKSe6j_P2vLhTDJ06zVJaLDzq78/s1600/reklamaf.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjAe3CVymfvXyNG9tYrslkOrHDyE0g5HirshCrz78AKQoaecCMx63ki32hm-cS_1QxkwJNGEjUzHRNR3R8ixf7GNkKoibF4SUmEu3pKAD2ZMOOFtYxmsKSe6j_P2vLhTDJ06zVJaLDzq78/s1600/reklamaf.jpg" height="320" width="158" /></a><span style="font-family: Times New Roman, serif;">Do
dzisiaj czuję także zapach wyśmienitych, markowych cygar. To był </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cotygodniowy
ceremoniał. Po niedzielnym obiedzie dziadek </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">(opa) </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">usadowiony </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wygodnie
w </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zeselu </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">oraz tato – rozkoszowali się ich smakiem, a reszta
domowników </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">z
lubością chłonęła rozchodzący się po mieszkaniu aromat.
Przypomina mi się, że </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">babcia
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wówczas brawędziła. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">– </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Nie palta tak dużo</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bo
zara będzieta churchlać! – </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Przechowuję
w pamięci urok licznych rodzinnych spotkań urozmaicanych: </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">chóralnymi
śpiewami i opowiadanymi </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wycami, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">grą w </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">loteryjkę,
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zabawami </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">w </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dupniaka,
głuchy telefon </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lub </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">fanty. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Pamiętam też wielką
niecierpliwość z jaką </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zawsze
czekałem na </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">geszenki. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Otrzymywałem je przy różnych
okazjach, a często w </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nagrodę,
że nie chodziłem z innymi </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">gzubami na blały </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i mama nie
musiała na </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wywiadówkach
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tak jak inne </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">blazować ślipiami.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Bardzo
miło wspominam także dziecięce i młodzieńcze lata spędzone w </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">harcerstwie.
Byłem aktywnym członkiem działającej przy „rodzinie kolejowej” </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Bydgoskiej
Drużynie Harcerzy – słynnej, założonej w 1921 roku zielonej
„Siódemce”.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjrv8ROMo6ZQHx7kPyhRZRWgkh5seaDLg6hc9C5jZ-_rHE5X5tMTB0jwGOGo8spHs3b_rb6pKfnr8iltkfhvHozHaEOwFZouWAQ_As3j2niFXj_YAJMPJ7L23X_pSX-s8Yi1MA6irGArg/s1600/06061a9fa2parostatekfir.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjrv8ROMo6ZQHx7kPyhRZRWgkh5seaDLg6hc9C5jZ-_rHE5X5tMTB0jwGOGo8spHs3b_rb6pKfnr8iltkfhvHozHaEOwFZouWAQ_As3j2niFXj_YAJMPJ7L23X_pSX-s8Yi1MA6irGArg/s1600/06061a9fa2parostatekfir.jpg" height="320" width="316" /></a><span style="font-family: Times New Roman, serif;">Z
przyjemnością wspominam majówki i inne rodzinne wypady za miasto. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Przed
wyjazdem mama</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rychtowała mi do rubzaka: badejki, lemoniadę </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lub </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">selterkę</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,
a dla ojca i siebie własnej roboty – </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dunkel bier w butelkach z
patentem</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Przygotowywała
też całą </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">furę sznytek, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przeważnie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">skibek - klapsztuli
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">obficie </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">obłożonych
smakowitymi </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">worsztami </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lub </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kejzą </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">oraz obowiązkowo
jajka ugotowane </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">na
twardo i pomidory. Wszystko to, wraz z kilkoma </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">statkami
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">niezbędnymi do </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zjedzenia
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">upitraszonego </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">jedzenia ojciec </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">taśtał w korbie </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lub
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rajzentaszy</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">. Tak </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wyposażeni
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wyjeżdżaliśmy na kółkach </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">całymi rodzinami do lasu, nad
Brdę lub </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">śluzy,
a że niektóre rowery były starymi </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rzęchami</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, to nieraz na
tych wyprawach </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ktoś
łapał </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">panę, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pękała </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">keta, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">łamała się </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">aksa,
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">psuł się jakiś </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dynks, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">a czasami i </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">poważniejszy
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wichajster. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Gdy planowaliśmy wyjazd do pobliskiego Rynkowa
lub </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Chmielnik
nad Jezioro Jezuickie korzystaliśmy z </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bany. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Wtedy nie można
się było </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rano
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zbyt długo guzdrać. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Trzeba było </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ruk cug iść na bimbę</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,
bo </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bumelcugi </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">odchodziły
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ze stacji wczesnym rankiem. Organizowaliśmy także wyprawy
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ciuchcią </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">do
Smukały i Opławca lub parostatkiem do Brdyujścia.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4CUMrfO8S8yhi9X8BfQzPtcMgrkTe74Ke_EHVxQ4cwDhojkYEcu0PTviVgkzPdSE16n_SYBLB7BjZBMMvRWQ02VL7dJfThm4YaAMpZg0i8Wei-D_MXypOiFBYRRZSATllEWGZ9FE-7wU/s1600/Fotopolska_397987.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj4CUMrfO8S8yhi9X8BfQzPtcMgrkTe74Ke_EHVxQ4cwDhojkYEcu0PTviVgkzPdSE16n_SYBLB7BjZBMMvRWQ02VL7dJfThm4YaAMpZg0i8Wei-D_MXypOiFBYRRZSATllEWGZ9FE-7wU/s1600/Fotopolska_397987.jpg" height="210" width="320" /></a></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Po
przybyciu na miejsce niedzielnego wypoczynku, rozkładano na trawie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">deki.
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Panowie grali w </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">skata, baśkę lub tysiąca, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">popijali
piwo, panie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">klaftowały</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">my
natomiast </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rojbrowaliśmy. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Biegaliśmy </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">w te i nazat,
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bawiliśmy się nadmuchaną </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">blazą,
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pływaliśmy. </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Darliśmy przy tym plapy </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tak, że robił się
niezły </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rajwach. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Wtedy
inni wypoczywający na </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">badwizie </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">upominali nas. Gdy to nie
pomagało </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">straszyli,
że dostaniemy w </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dekiel </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lub </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">gnyk, aż się skichamy w pory
i będzie szlus. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Groźby
pomagały, ale na krótko, a najbardziej </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">frechowny </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">z naszej
grupy, ten </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">langus </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Moryc
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zawsze </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pyskował </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">strofującym, lecz czujnie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kukał, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">aby
we właściwym czasie, </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ruk
cug dać dyla na dekę </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rodziców. W czasie naszych zabaw zdarzało
się, że jakiś </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">miągwowaty
ksyk </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lub </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pinda </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">podbiegali do rodziców i </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pecowali </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">na
innych. Częściej </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">jednak
przybiegali po to, by z apetytem </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wcinać </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przywiezione
wiktuały. Najgorsze </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nadchodziło,
gdy przyszło </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rychtować się </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">do domu. </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Gzuby brawędziły</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,
że bolą ich </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giry,
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ojcowie narzekali, że </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">frajcajt </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">się kończy. Jutro znowu
zacznie się </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rozwerk </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">– </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trzeba
będzie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">iść na służbę </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i przez tydzień ciężko
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szancować. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Tylko nasze mamy </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nie
narzekały, zbierały </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">statki</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, pakowały </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pindele </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i gdy
już były </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">fertyś (fertych), </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">gmerając
się </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wracaliśmy do domu.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Gdy
skończyłem naukę i <b>miałem już dobry fach w rękach, </b>a
krewni często </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">powtarzali,
że chyba szybko </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zajdę hohraus, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">postanowiłem – </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tera nie
ma się już co </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">drykować.
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Czas najwyższy, aby zacząć rozglądać się za kandydatką na
żonę. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Robiłem
różne podchody, lecz </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">najbardziej widziała mi się </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Andzia
mieszkającą tuż </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">za
winklem. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Była </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szykowną </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">panną i jak to mama mówiła; z
dobrego domu. </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Nosiła </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bardzo
ładne </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cwyterki, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">które sama </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sztrykowała. Dycht
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zgłupiałem. </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Dostałem </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szplina
na jej punkcie. Durch </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">się za nią rozglądałem. Postanowiłem –
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">muszę się z </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nią
jak najszybciej spiknąć, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bo inaczej dopadnie mnie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">amendeus.
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Kombinowałem </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tak
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">– ady spróbuję, a co, najwyżej zarobię w sznupę i będzie z
nami szlus! – </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Nie </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">udało
mi się </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zrobić tego zara, tak dycht drap. To nie było takie
ajnfach </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">jak </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">myślałem,
lecz wykombinowałem pewien mały </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">knyf </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i ... </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">alehand –
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">udało się! </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Nie </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">stroiła
muki. Dała się naraić na randkę. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Byłem bardzo zadowolony,
tylko jeden </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szczun
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mieszkający w sąsiedztwie psuł mi dobry nastrój. Zaczął
rozpowiadać </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wszystkim
dookoła, że szukam </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">flamy. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Zarobił więc </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">w ryło. Nie za
fest, żeby mu </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">czasami
z kluka nie poszła jucha </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">albo za mocno nie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pobić lima, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ot
tak dla zasady, </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">aby
poznał swoje miejsce w szyku. Jak dostał </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">w plapę, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">to i tak
się </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pochląchał, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ale </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szybko
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kapnął się o co mi chodziło i miałem już z nim sztamę.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjiDJaFRDqNWio7XptReg9LouS1Qb95KiGh0lWmzTDWbPKuAwffyBfxcWPPvAoWTsvbTRXtQhI_XjydZsReLSqufFU-rALYrSESNjQ7z6gmVRebQP33klp3rdJUPkJ3qFqfAk80ZP8KZy8/s1600/165824_434253693312810_277517537_n.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjiDJaFRDqNWio7XptReg9LouS1Qb95KiGh0lWmzTDWbPKuAwffyBfxcWPPvAoWTsvbTRXtQhI_XjydZsReLSqufFU-rALYrSESNjQ7z6gmVRebQP33klp3rdJUPkJ3qFqfAk80ZP8KZy8/s1600/165824_434253693312810_277517537_n.jpg" height="215" width="320" /></a><span style="font-family: Times New Roman, serif;">Na
nasze pierwsze spotkanie <b>wysztafirowałem się galancie. </b>Miałem </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">uszporowane
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trochę pieniędzy</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, więc lajsnąłem </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sobie nowe ubranie </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">z
westką. </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Wyjściowe
buty </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nasmarowałem </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szuwaksem </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wyglancowałem
(wypucowałem) </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">na
lustro. Włosy ufryzowałem na brylantynę. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Ubrałem staranie
przez mamę </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wybiglowaną
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">białą koszulę </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">z wymączkowanym </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kołnierzykiem. Do
kieszeni </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">buksów
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">włożyłem białą </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szneptuchę. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Byłem </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wyrychtowany
</b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">już dwie godziny przed </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">czasem.
</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Rajzefiber </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">miałem straszną – gorszą, jak przed najdalszą
podróżą</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Biłem </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">się
z myślami – uda się randka, czy będzie porażką?</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Na
spotkanie pojechałem <b>bimbą. </b>Nie szedłem na <b>zdłuty, </b>lecz
<b>drap na szago</b>, </span><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><b>direkt
</b>przez park, aby się przypadkiem nie spóźnić. Byłem na
miejscu, lecz ona </span><span style="font-family: Times New Roman, serif;">długo
nie nadchodziła. Od rzadko noszonych, wyjściowych butów zaczęły
mnie już </span><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;">boleć
<b>szpyty. </b>Nerwowo <b>kukałem w te i wefte. </b>Do leżących na
chodniku <b>kip </b></span></span><span style="font-family: Times New Roman, serif;">dorzuciłem
kilka swoich <b>sztrómli. </b>Pomału <b>dostawałem szplina </b>i
zdesperowany </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">chciałem
już </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">iść ab.</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhcMgSQMhXUmcdvwpD759d3Qufhp9isGBMWWn67E-zAU4wsG4mZeL1we1hUbZcipneIJi4ST2rjMOR1wPYiOS_6RoxNqWr7MLFTJtIN25UkO1q0meeWXM2797hUidZLsAVQtjE8TfH1K4k/s1600/517602.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; font-family: 'Times New Roman', serif; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;"><span style="color: black;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhcMgSQMhXUmcdvwpD759d3Qufhp9isGBMWWn67E-zAU4wsG4mZeL1we1hUbZcipneIJi4ST2rjMOR1wPYiOS_6RoxNqWr7MLFTJtIN25UkO1q0meeWXM2797hUidZLsAVQtjE8TfH1K4k/s1600/517602.jpg" height="191" width="320" /></span></a><span style="font-family: Times New Roman, serif;">Wreszcie
nadeszła. Elegancko ubrana; w plisowaną granatową spódnicę, </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">białą
bluzkę i kolorową </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">jaczkę. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Kunsztownie zaplecione warkocze ozdobiła </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">szlajfkami. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Śliczna – po prostu </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">pupka! </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Zapytałem – pójdziemy na </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">przechadzkę, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">do </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kina „Kristal”, czy może </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">na rumel? </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Odpowiedziała z czarującym uśmiechem – mam </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">durszejnajdra na kuch </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">i wolę do pójść do kawiarni. Pomyślałem – </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">no to muszę </b><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zadać szyku! </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Wybrałem najbardziej elegancką w okolicy – kawiarnię „Wiedeńską”, </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">zafundowałem bonkafę i kejzekuch </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">polany </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dubeltową szokoladą. Ober </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">podał </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">kawę w porcelanowych </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">taskach </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ustawionych z ciastem na srebrnym </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tablecie. </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Dużo rozmawialiśmy; opowiadaliśmy różne ciekawe historyjki z naszego życia</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wyce</span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">komentowaliśmy ostatnie głośne wydarzenia towarzyskie, planowaliśmy </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">wyprawy za miasto. Zapytałem – czy przyjmiesz zaproszenie na bal do Resursy </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Kupieckiej lub na dancing do hotelu „Pod Orłem”? Bardzo się ucieszyła. Powiedziała </span>– <span style="font-family: Times New Roman, serif;">lubię <b>chodzić na wieczorki tańcujące. </b>Tak <b>przypadliśmy sobie do gustu, </b>że </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">minął niecały rok, jak wkrótce po oświadczynach </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hajtnęliśmy się. Polterabend </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sąsiedzi wspominali jeszcze długo. Było głośno i wesoło. Andzia opowiadała, że </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">musiała wynieść kilka wiader potłuczonego na szczęście szkła.</span></div>
<br />
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;">Zamieszkaliśmy
w domu <b>vis-a-vis </b>naszego. Wśród swoich czuliśmy się </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">najlepiej.
W naszym </span><b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">firtlu </b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mieszkaliśmy z Andzią przez większość
naszego życia. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Tutaj
urodziły się i wychowały nasze dzieci. Ale to już jest temat na
inne </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">opowiadanie.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><br /></span></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Edward Baumgart</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><br /></b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">_________________________________________________________________________</b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><br /></b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Bardzo dziękujemy Panu Edwardowi. </b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><br /></b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<b style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Przypominamy, że każdy może do nas napisać na e-mail <span style="font-size: large;">gwarabydgoska@gmail.com </span>by podzielić się swoimi spostrzeżeniami, zdjęciami, ciekawostkami, wspomnieniami i wszystkim co związane z Bydgoszczą. </b></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><br /></span></div>
</div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> </div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com10tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-82727104676616128152014-11-08T13:52:00.003+01:002014-11-08T22:31:33.118+01:00Wśród nocnej ciszy<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmqpsbvWMkiKNI92EAv66-V5pBSAB0r7LnaeSTkvcMYWrmPWwSLbADip9HBDJfq6ED4EWLYxMWDqhUGSBghDaFz94bynMAEefuu-g3htthV-xQlLItw_pQkE36l7m3X7Ni2TrtpToooGM/s1600/6931084.3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgmqpsbvWMkiKNI92EAv66-V5pBSAB0r7LnaeSTkvcMYWrmPWwSLbADip9HBDJfq6ED4EWLYxMWDqhUGSBghDaFz94bynMAEefuu-g3htthV-xQlLItw_pQkE36l7m3X7Ni2TrtpToooGM/s1600/6931084.3.jpg" height="320" width="227" /></a><br />
<br />
<br />
<div style="text-align: justify;">
W poszukiwaniu filmów z Bydgoszczą w tle trafiłem na film Wśród nocnej ciszy. Fakt istnienia obrazu pod tym tytułem był mi znany od kilku lat, bowiem od czasu do czasu bywa grany w ramach różnych spotkań w Bydgoszczy w centrach kulturalnych. Nigdy jednak nie udało mi się dotrzeć na żaden z seansów ani nie kwapiłem się do obejrzenia filmu w domu. W końcu jednak zdecydowałem się zapoznać się z nim. I nie żałuję.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9fCldY-1eJYMzItgZj8VqgczEVPPBJ83byWERZTp0v9wtWlEIvmJ8nhEX00cTB5rhCq06ZbbBMP2jXEVEgT-2nwV7ikJgAYROW8hZozAwPZaAkV22Hm1u51tUyBKlGJ3GedqzBxU9bpU/s1600/282948_3582393777110_342523083_n.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9fCldY-1eJYMzItgZj8VqgczEVPPBJ83byWERZTp0v9wtWlEIvmJ8nhEX00cTB5rhCq06ZbbBMP2jXEVEgT-2nwV7ikJgAYROW8hZozAwPZaAkV22Hm1u51tUyBKlGJ3GedqzBxU9bpU/s1600/282948_3582393777110_342523083_n.jpg" height="640" width="556" /></a><br />
<br />
Film oparty jest na powieści Ladislava Fuksa "Śledztwo prowadzi radca Heuman". Akcja ekranizacji toczy się w okresie międzywojennym w niewymienionym z nazwy portowym mieście na Pomorzu. W filmie pojawia się bardzo dużo miejsc kręconych w Bydgoszczy. Błędem byłoby jednak powiedzieć, że akcja filmu toczy się tylko w Bydgoszczy, bowiem już w pierwszych minutach mamy scenę w kościele św. Jakuba w Toruniu. Owe "portowe miasto" jest miastem anonimowym, wypadkową kilku innych polskich miast.<br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjG4ei9uDG6bMAof45e6ZsigipnAGJqpO-Ody1AUrDB2iaqdjuTESOcrrYcKhwmbvQ7kowfOpJ19SBv39K4PKKmb8a4_MAGT9cUrW3-WxXXSVZdiSwtj9E16HH6XtkmHSnl7QMNHEYeWL4/s1600/podmostem.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjG4ei9uDG6bMAof45e6ZsigipnAGJqpO-Ody1AUrDB2iaqdjuTESOcrrYcKhwmbvQ7kowfOpJ19SBv39K4PKKmb8a4_MAGT9cUrW3-WxXXSVZdiSwtj9E16HH6XtkmHSnl7QMNHEYeWL4/s1600/podmostem.jpg" height="480" width="640" /></a><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Fabularnie film jest całkiem rozwinięty. Tuż przed świętami Bożego Narodzenia w mieście dochodzi do tajemniczych morderstw dzieci. Przy każdej z ofiar znajdowana jest zabawka z kotem, co wskazuje na seryjny charakter tych zabójstw. Śledztwo prowadzi komisarz Herman, którego relacje z synem nie są najlepsze; ojciec jest zaborczy i wprowadza w domu surową dyscyplinę, zabrania swojemu synowi przyjaźnić się, wymierza mu kary za najmniejsze przewiniania. Synowi ta sytuacja bardzo nie odpowiada i próbuje zrobić wszystko, by ojciec podał się do dymisji. Mamy tu więc klasyczne śledztwo połączone z wątkiem psychologicznym, rodzinnym, dramatycznym. Więcej fabuły nie będę, by nie odebrać nikomu przyjemności z oglądania filmu. Nie spodziewałem się tak interesującego filmu. Filmu klimatycznego, zimnego i wciągającego, pełnoprawnego kryminału, bardzo niedocenianego. </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Stary Port/Rybi Rynek</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbc4au5Gs-wl6LyTDLN-3pxn3tykORYqkbnLCF-gxvd1U-IOGn2IzJ1dkXGegvS2zTquHDOfjfPOMid5a5L3zi096p4pShrAP70QKQSbEGERnDqcJ7AD7Tv_blnl6zsZzW2Njd6hlvnmA/s1600/brda.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbc4au5Gs-wl6LyTDLN-3pxn3tykORYqkbnLCF-gxvd1U-IOGn2IzJ1dkXGegvS2zTquHDOfjfPOMid5a5L3zi096p4pShrAP70QKQSbEGERnDqcJ7AD7Tv_blnl6zsZzW2Njd6hlvnmA/s1600/brda.jpg" height="300" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br />
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiOeEZ3GctT-7sNYQag710W7LLgEeUOMwzKLGPYBy-Ti2u1vs1gYRbEeCWQdSwNS-NwFgmpRt1MZNpbIjiofocGwiT2AKylCW8TpzlMerJCEApLdR8M17eGL02KhX7e2u60GSkqOU4ifT0/s1600/podblankami.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiOeEZ3GctT-7sNYQag710W7LLgEeUOMwzKLGPYBy-Ti2u1vs1gYRbEeCWQdSwNS-NwFgmpRt1MZNpbIjiofocGwiT2AKylCW8TpzlMerJCEApLdR8M17eGL02KhX7e2u60GSkqOU4ifT0/s1600/podblankami.jpg" height="176" width="320" /></a><span style="text-align: justify;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
Ulica Pod Blankami. W filmie na tej ulicy zlinczowany został człowiek zaczepiający małą dziewczynkę, której chciał pomóc zanieść wodę do domu. Czy mężczyzna faktycznie chciał jej pomóc czy żywił wobec niej inne zamiary - tego film nie wyjaśnia; scena pokazuje napiętą atmosferę w mieście, w którym grasuje seryjny morderca zabijający dzieci, w społeczeństwie wyczulonym na tego rodzaju zachowania.<br />
<br />
<img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilIJpXF043sztZgzbRjmZre6aZP7QaYK-8DDP_H6b_aii02nPS4m1PGMcNC8DpDBCy1iGRDuf7J_LCIB2KkSbUrEQiUhRbAJXx8lmwdd49aHjuMQol8_PqqT-kQzC99Ts8as4kfFB_f8Q/s1600/podblankami1.jpg" height="244" width="320" /><br />
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
Wyspa Młyńska; u<span style="text-align: center;">wagę zwraca kanał ściekowy wypływający z kamienicy wprost do Brdy.</span><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEicfcYG0f5ixm4K-pD1z0pw1dDO9Z9tInK0ftZYeyLpfBD3ysq7wNjvjo9dWYE4jXZLLyvHQNSQ3AY29saY-fe9KXVZdB1pEmuaaWLrxle0faBwoBJ4G4UyFaVAmhwxgxkefKLF2V2AloY/s1600/wyspamlynska2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEicfcYG0f5ixm4K-pD1z0pw1dDO9Z9tInK0ftZYeyLpfBD3ysq7wNjvjo9dWYE4jXZLLyvHQNSQ3AY29saY-fe9KXVZdB1pEmuaaWLrxle0faBwoBJ4G4UyFaVAmhwxgxkefKLF2V2AloY/s1600/wyspamlynska2.jpg" height="480" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirVLAyjVe3YGEz2cjyg1sAgQgbPCQ5mwIpS7XnaR3Oj4BpV86P1cLCNPpSJ3dM0tqu1WtqfLjVBJxXlG_UCxnIzwEZ_hNGgKslGV0RtntCUSND7NskfRGiqzkcYDLtTcgS2D7sLv_NtTk/s1600/wyspamlynska.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirVLAyjVe3YGEz2cjyg1sAgQgbPCQ5mwIpS7XnaR3Oj4BpV86P1cLCNPpSJ3dM0tqu1WtqfLjVBJxXlG_UCxnIzwEZ_hNGgKslGV0RtntCUSND7NskfRGiqzkcYDLtTcgS2D7sLv_NtTk/s1600/wyspamlynska.jpg" height="480" width="640" /></a></div>
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgMXTMJYRWkNZRGC7JfuZSRCMqYhQnvmOaBVjbFm9Zd9iFmPOLEhf8s_QRuUJg88vNJFD4Ohy5T9-LlFqmaGvO8ZZ9QlKvBIF8JiQepTEYgEYGUYGJeBHFgwALVu7KTyZfkcAt74rN1uIw/s1600/1.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgMXTMJYRWkNZRGC7JfuZSRCMqYhQnvmOaBVjbFm9Zd9iFmPOLEhf8s_QRuUJg88vNJFD4Ohy5T9-LlFqmaGvO8ZZ9QlKvBIF8JiQepTEYgEYGUYGJeBHFgwALVu7KTyZfkcAt74rN1uIw/s1600/1.png" height="346" width="640" /></a><br />
<br />
<br />
Wśród Nocnej Ciszy<br />
Rok produkcji: 1978<br />
Reżyseria: Tadeusz Chmielewski<br />
Scenariusz: Tadeusz Chmielewski<br />
Na podstawie: "Śledztwo prowadzi radca Heuman", Ladislav Fuks<br />
<br />
Obsada:<br />
<br />
Jerzy Bończak - Juliusz Stopek<br />
Teresa Lipowska - Helena, żona Wańka<br />
Halina Kowalska - Genowefa Stopkowa<br />
Tomasz Zaliwski - Komisarz Teofil Herman<br />
Piotr Łysak - Wiktor, syn Hermana<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<br />
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> <br />
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-2397282354173985612014-11-05T13:38:00.001+01:002014-11-05T13:41:32.772+01:00Wypadek 1934 roku<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">W
kontekście omawiania szczegółów architektonicznych śródmiejskich
kamienic - czy też porównywania zdjęć sprzed kilkudziesięciu lat
ze stanem dzisiejszym - ważna jest znajomość wydarzenia, które
miało miejsce 19 stycznia 1934 roku. Tego dnia ze szczytu kamienicy
Carla Meinhardta (był on restauratorem, dla którego wzniesiono
ten budynek; dzisiaj mieści się tam m.in. siedziba Gazety
Wyborczej) spadła figura raniąc trzy osoby. Aby poznać szczegóły
należy sięgnąć po przedwojenną prasę; cofnijmy się więc
osiemdziesiąt lat wstecz i kilku wydań Kuriera Bydgoskiego z dnia
20 stycznia 1934 roku (<i>pisownia artykułu oryginalna, wraz z
literówkami</i>):</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhsKfVIH3D7KvJf1VHqgIQOZQ_kE2ma26SHwKkr4L-7KSy-l0iJckmhFO5nBWzDmqmZbO5YAPujdfcbpNhT3GKk417xGNkOrpmq-RfXDSYHtnZsDGL6OtVWmptb-MOG-WSiy70tqQgLZiE/s1600/Fotopolska_600192.jpg"><span style="color: white;"><img align="BOTTOM" border="0" height="640" name="grafika1" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhsKfVIH3D7KvJf1VHqgIQOZQ_kE2ma26SHwKkr4L-7KSy-l0iJckmhFO5nBWzDmqmZbO5YAPujdfcbpNhT3GKk417xGNkOrpmq-RfXDSYHtnZsDGL6OtVWmptb-MOG-WSiy70tqQgLZiE/s1600/Fotopolska_600192.jpg" width="408" /></span></a></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<h3>
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="color: white; font-size: small;"><b>"Wstrząsająca
katastrofa w Bydgoszczy</b></span></span></h3>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="color: white; font-size: small;"><b>Spadająca
z wysokości około 20 metrów figura cementowa wraz częścią
ściany uderzyła w głowy przechodniów. Ofiarą strasznego zajścia
padły 3 osoby.</b></span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Krew
mrożący w żyłach wypadek wydarzył się w dniu wczorajszym w
godzinach przedwieczornych. Miejscem tragicznego zajścia, którego
ofiarą padły 3 osoby, był trotuar przed domem nr. 27 przy ulicy
Gdańskiej – naprzeciw Placu Wolności.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">W
czasie największego ruchu ulicznego, około godziny 6-tej przed
wieczorem, urwała się nagle część muru, utrzymująca linję
architektoniczną budynku, wraz z cementową figurą ornamentacyjną.
Cegły spadające wraz z figurą z wysokości około 20 metrów,
ugodziły trzech przechodniów, z których dwóch bez przytomności
padło na ziemię. Trzecia natomiast ofiara wypadku – pewien
mężczyzna, którego nazwiska nie ustalono, wsiadł natychmiast w
taksówkę i odjechał w nieznanym kierunku.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;">Natychmiast
przybyła na miejsce karetka pogotowia ratunkowego, przewiozła
nieszczęśliwych do szpitala miejskiego, gdzie stwierdzono, iż
rannymi są: 25-letni nauczyciel szkoły powszechnej na Jachcicach
Jan Kranz, zamieszkały z rodzicami przy ul. Niegolewskiego nr. 8
oraz 18-letnia Irena Mądrowska, córka robotnika Wojciecha
Mądrowskiego, zatrudnionego w garbarni Buchholza, zamieszkałego
przy ulicy Marszałka Focha nr 24. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Mądrowska
ostatnio zatrudniona była w charakterze uczennicy w cukierni pana
Kucharskiego przy ulicy Długiej. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Lekarz
na miejscu stwierdził w obu wypadkach złamanie podstawy czaszki.
Stan obu nieszczęśliwych ofiar tragicznego zajścia, okazał się
już wczoraj beznadziejny.</span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Kilkanaście
minut po tragicznym wypadku, przybyła na miejsce straż pożarna.
Przybyli także komisarz Policji Państwowej p. Fąferek, oraz radca
budownictwa miejskiego p. Raczkowski. Miejsce katastrofy
zabezpieczono. Straż pożarna usunęła pozostałości rwącego się
gzymsu.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Sprawozdawca
nasz na miejscu stwierdził przyczynę zerwania się części muru
wraz z figurą. Na wierzchołku domu do dodatkowej ściany
utrzymującej linję architektoniczną, doklejono z mieszaniny
cementu i wapna figurę ornamentacyjną. Figura wraz ze ścianą nie
stanowiła jednolitej masy. Ściana, do której przymocowana była
figura, stanowiła ścianę silnie poddaną pod działania
atmosferyczne – tak zw. Ścianę deszczową. Pomiędzy figurą, a
ścianą z biegiem lat, na skutek tych działań zewnętrznych
utworzyła się szczelina, która w czasie deszczu napełniała się
wodą. W dniu wczorajszym naskutek dość silnego podmuchu wiatru,
część osłabionej działaniami atmosferycznymi ściany, wraz ze
słabo przymocowaną figurą, spadła na głowy przechodniów.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Właściciel
domu p. Ostrowski, współwłaściciel fabryki obuwia Behring,
ubezpieczony jest od odpowiedzialności cywilnej od spowodowanych
wypadków w obrębie swojej nieruchomości. Wypadek spowodowany
został wadliwą budową krawędzi, oraz niedozwolonym przymocowaniem
do tej ściany – ciężkiej figury cementowej. Jaki jest stopień
winy właściciela domu, wykaże śledztwo.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Na
miejscu katastrofy zebrały się wczoraj tłumy publiczności.
Znacznie zahamowany ruch uliczny, regulowało kilkadziesiąt
posterunkowych. Jeszcze w kilka godzin po wypadku nie znano nazwisk
nieszczęsnych ofiar zajścia. To też ze wszystkich stron miasta
dopytywano się w szpitalu o wygląd i pochodzenie nieszczęśliwych.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;">W
pierwszych godzinach służba szpitalna nazwisko Jana Kranza podała
za Jana Kranzego, ponieważ śmiertelnie raniony posiadał przy sobie
pocztówkę, pod takie nazwisko zaadresowaną. Około godziny 7,30
wieczorem, stwierdzono nazwisko drugiej ofiary wypadku. Do szpitala
miejskiego przybył ojciec Mądrowskiej. W szpitalu rozegrała się
wstrząsająca scena. Mądrowski, rozpoznawszy swoją córkę wpadł
w wielką rozpacz, nie mającą granic. Niemniej wstrząsająca scena
rozegrała się już późnym wieczorem, gdy do szpitala przybyli
rodzice Kranza. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Dzisiaj
w nocy około godziny 3-ciej zmarł, nie odzyskawszy przytomności –
Jan Kranz, 16-letnia Irena Mądrowska zmarła dzisiaj o godz. 8 min.
30 rano.</span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;">Wczoraj
wieczorem około godziny 8-mej przybyła na miejsce wielkiego
nieszczęścia Miejska Komisja Budowlana wraz z p. Prezydentem miasta
L. Barciszewskim, oraz z p. Starostą Dr. Nowakiem ,i komisarzem p.
Fąferkiem. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Dzisiaj
w godzinach rannych zjawiła się także na miejscu katastrofy
komisja sądowo-śledcza z sędzią śledczym Sądu Okręgowego
Gertychem i wice-prokuratorem p. Czakiem na czele. Komisja ta ustali,
kto jest winnym spowodowania nieszczęśliwego wypadku.</span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Wieść
o strasznej katastrofie przy ulicy Gdańskiej lotem błyskawicy
rozeszła się po całem mieście, wywołując przygnębiające
wrażenia."</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<center>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="text-align: justify; width: 642px;">
<colgroup><col width="642"></col>
</colgroup><tbody>
<tr>
<td width="642"><div style="text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6N7m3lolJd1FOTxMFBRd5FmHBsRiPKl4CJjHL0WMCe_CrPtzGCcADBp0eQuiQDtj7SAHOumHQ_7u29tMOS3p6L25T9ah5sBdmI6qNmB9y7B0n-bvBybOwG2StmqhrcJTVJYk0kcHTTqo/s1600/Fotopolska_246120+(1).jpg"><span style="color: white;"><img align="BOTTOM" border="0" height="406" name="grafika2" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6N7m3lolJd1FOTxMFBRd5FmHBsRiPKl4CJjHL0WMCe_CrPtzGCcADBp0eQuiQDtj7SAHOumHQ_7u29tMOS3p6L25T9ah5sBdmI6qNmB9y7B0n-bvBybOwG2StmqhrcJTVJYk0kcHTTqo/s1600/Fotopolska_246120+(1).jpg&container=blogger&gadget=a&rewriteMime=image%2F*" width="640" /></span></a></div>
</td>
</tr>
<tr>
<td width="642"><div style="border: none; padding: 0cm; text-align: center;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Kamienica
na początku XX wieku</span></div>
</td>
</tr>
</tbody></table>
</center>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Gazeta
kontynuowała wątek katastrofy również następnego dnia: </span><br />
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span>
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<h3 class="western" style="text-align: justify;">
<span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="color: white; font-size: small;">"Po
katastrofie przy ulicy Gdańskiej</span></span></h3>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Z
kół technicznych naszego miasta otrzymujemy następującej treści
uwagi:</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Katastrofę,
która wydarzyła się przy ul. Gdańskiej nazwać można budowlaną,
i trudno zaliczyć ją do zwykłych nieszczęśliwych wypadków. Jest
ona jedyną tego rodzaju, o bardzo ciężkim charakterze. Zginęło
dwoje ludzi. W obecnych czasach, niestety, nerwy nasze na takie
zdarzenia są zbytnio przytępione, aby katastrofa taka wywarła na
nas większe wrażenie. Inaczej było dawniej. Po takich zdarzeniach,
wszystko i wszystkich poruszonoby, aby coś podobnego się nie
powtórzyło. Groza takiego wydarzenia wywoływałaby prawdziwą
panikę. Jakże w dzisiejszych czasach inaczej. Jeden mniej, jeden
więcej wypadek, o to nie chodzi. Bezpieczeństwo publiczne? O tyle,
o ile. Ustawy – ustawami, a rzeczywistość – rzeczywistością.
Wnioski? Środki zapobiegawcze? Próżne nawoływania, te kosztują!
A na to niema pieniędzy. Najważniejsze zaś, że na takie rzeczy
przecież niema czasu. Przepisy bezpieczeństwa publicznego stosuje
się tam, gdzie niebezpieczeństwa wogóle niema, albo po to, aby
komuś życie uprzykrzyć.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Prawo
budowlane aż do przesady zajmuje się bezpieczeństwem publicznem, a
mimo tego mamy takie katastrofy, jakich dawniej nie znano. Jeżeli
chodzi o bezpieczeństwo publiczne, to z wszystkich ustaw i przepisów
wynika jasno, że władze do tego ustanowione mają obowiązek o
bezpieczeństwo takie dbać i działać tam, gdzie bezpieczeństwa
tego niema.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Mimowoli
narzuca się pytanie, czy powołane czynniki rzeczywiście po myśli
tych przepisów, o takie bezpieczeństwo publiczne dbają? Wobec
zachodzących takich wypadków, śmiało powiedzieć można, że nie.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Jaskrawym
takim dowodem jest właśnie katastrofa, która się wydarzyła przy
ulicy Gdańskiej. Dom pobudowano w roku 1911-ym. Tynk i dekoracje
architektoniczne wykonane są z t. zw. Materjału szlachetnego.
Roboty fasadowe wykonane zostały jednakowoż nieprawidłowo. Po
23-ch latach fasada została silnie przez wpływy atmosferyczne
nadwątlona. Remont tejże winien był zatem dawno nastąpić i to
właśnie w interesie bezpieczeństwa publicznego. W takich wypadkach
właścicielowi domu trudno przypisać znawstwo, a szczególnie w
wypadku, w którym figura dekoracyjna u szczytu przy głównym
gzymsie została przez wpływy atmosferyczne t.j. Przez wodę i mróz,
czyli lód, od muru odczepiona, skutkiem czego obaliła się na dach,
rozbijając się w bryły, a bryły te spadły z 4-piętrowej
wysokości na chodnik, zabijając ludzi."</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Kilka
następnych akapitów pominiemy, bowiem nic one nie wnoszą do naszej
sprawy. Bardziej interesujące, wręcz kluczowe, jest za to
zakończenie:</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">W
ciągu dnia wczorajszego usunięto pozostałości rwącego się
gzymsu na szczycie domu nr. 27 przy ul. Gdańskiej, przed którym
wydarzył się straszny wypadek. Miejskie władze budowlane w związku
z tragicznym wypadkiem oberwania się ściany wraz z figurą przy ul.
Gdańskiej przystąpiły do akcji usunięcia z wszelkich budowli
niepotrzebnych gzymsów i figur. W dniu wczorajszym straż pożarna
usunęła różne figury z gmachu Teatru Miejskiego i Archiwum
Państwowego przy ulicy Dworcowej. Akcja przybierze prawdopodobnie
większe rozmiary."</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Pogrzeb
ofiar odbył się na koszt miasta w niedzielę, 21 stycznia 1934
roku. Kondukt żałobny wyruszył z kostnicy Szpitala Wojskowego przy
ulicy Jagiellońskiej na Nowy Cmentarz Farny o godzinie 14:30.
Prezydent Barciszewski zaapelował o udział w uroczystościach
członków Korporacyj Miejskich."</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Skoro
jesteśmy już przy pogrzebie, warto wspomnieć jak wyglądał. Jak
donosił Kurier Bydgoski - "nieprzeliczone tłumy"
zapełniły ulice Jagiellońską oraz Trzeciego Maja już na pół
godziny przed rozpoczęciem uroczystości; kondukt żałobny,
prowadzony przez księdza kanonika Schulza w asyście księdza
Mnichowskiego. Kondukt otwierała dwoma wieńcami żałobnymi
młodzież ze szkoły na Jachcicach, w której Jan Kranz był od
kilku miesięcy nauczycielem. Tuż za nimi szło grono nauczycielskie
oraz straż pożarna z wieńcami ofiarowanymi przez miasto. W
pierwszym karawanie niesiono ciało Ireny Mądrowskiej, za którym
podążała jej najbliższa rodzina. Za trumną z ciałem Jana szła
matka z dwoma ubranymi w mundury wojskowe synami. W dalszych
szeregach pozostali członkowie rodziny, Rada Miasta, prezydent
Barciszewski oraz tłumy bydgoszczan. </span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi8FaRI19AlSesH0ah1x9NVpa8V7crkg8IQb9DqgrCQ67fX2284KK-iNlXWgWQ4CdDJGaOtwi4mQ8CsVVkbYcwBcaKmuvjbOs43iQDxvdTBml1NbgbI62gGnbJ0KaCC8zq-MW9FDvloPEs/s1600/szulc.jpg" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;"><span style="color: white;"><img align="BOTTOM" border="0" height="320" name="grafika3" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi8FaRI19AlSesH0ah1x9NVpa8V7crkg8IQb9DqgrCQ67fX2284KK-iNlXWgWQ4CdDJGaOtwi4mQ8CsVVkbYcwBcaKmuvjbOs43iQDxvdTBml1NbgbI62gGnbJ0KaCC8zq-MW9FDvloPEs/s1600/szulc.jpg" width="232" /></span></a><span style="color: white;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;"><span style="font-size: small;">Zatrzymajmy
się na chwilę przy nazwisku wspomnianego księdza Schulza -
urodzony w 1884 roku</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> kapłan brał udział w Powstaniu Wielkopolskim
(nie walczył; pełnił posługę duszpasterską), a pod koniec 1931
roku otrzymał funkcję proboszcza w parafii pw. św. Marcina i
Mikołaja. Po wkroczeniu Wehrmachtu odmówił prawa do ewakuacji i
brał czynny udział w działalności Straży Obywatelskiej oraz
próbach wynegocjowania humanitarnego traktowania członków tej
organizacji przez niemieckiego okupanta. Aresztowany siódmego
września, po nieludzkich przesłuchaniach i torturach, zesłany
został do obozu koncentracyjnego Dachau (21 września), skąd po
pięciu dniach został przeniesiony do Buchenwaldu, gdzie zmarł 31
marca 1940 (lub 17 kwietnia) roku w karnym bunkrze (z głodu bądź
uduszone), do którego trafił za wymianę pozdrowień kapłańskich
podczas świąt Wielkiejnocy. Podczas pobytu w obozie koncentracyjnym
był traktowany w szczególnie okrutny sposób, bowiem był
postrzegany przez SS-manów jako osoba współwinna "mordom na
Niemcach" - mimo to nie załamał się próbując pocieszać
więźniów podczas całego swojego pobytu w obozie. Wiemy o tym z
relacji księdza Dymarskiego, współwięźnia. Również jego brat,
Władysław, nie przetrwał niemieckiej pożogi - zginął w 1939.
Ich los podzielili pozostali dwaj bracia, Kazimierz oraz Bronisław.
Z jego rodziny wywodził się też znany żołnierz Armii Krajowej,
Aleksander Schulz. </span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;">Nie
udało mi się ustalić czy Jan Ostrowski został w jakikolwiek
sposób pociągnięty do odpowiedzialności. Z fabryką A. Behring,
której Jan był współwłaścicielem, wiąże się jednak kolejna
tragiczna historia, o której warto przy okazji wspomnieć. Firma
utraciła płynność finansową i ogłosiła bankructwo na początku
1932 roku. Krótko po tym, w nocy z 11 na 12 stycznia tego samego
roku, samobójstwo strzałem z rewolweru w skroń popełnił Jan
Behring – wspólnik Ostrowskiego. To był ogromny cios dla jego
żony, która tuż po powrocie z pogrzebu zażyła znaczne ilości
weronalu (dawniej stosowany lek nasenny). Przetransportowana została
w stanie "beznadziejnym" do szpitala, gdzie następnego
dnia zmarła. W liście pożegnalnym napisała, że bezpośrednią
przyczyną targnięcia się na życie była śmierć męża i prosi o
zaopiekowanie się ich dzieckiem. </span>
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: left;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">W
artykule Kuriera Bydgoskiego powiedziane było o "usunięciu figur
z gmachu Teatru Miejskiego". Nie jestem pewien o które
konkretnie rzeźby chodziło; te na fasadzie na wysokości drugiej
kondygnacji nie widnieją już na zdjęciach z 1927 roku, więc
niemożliwym jest by zostały usunięte w 1934 roku; były to rzeźby
Goethego i Schillera.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgWCAB1-2aVzBtH06s8nZ86scZ41R0zqAinx2lL4VPzoeuI-EHeja8UA3K9l8pUOopuOHQ4mRIbhri6GP5_ZIE-bdLlm2jhWzFR75GJATSWudiRB2rvGGWCUwriUrtArYpWmYYRT5QMfUk/s1600/teatr+figury.png"><span style="color: white;"><img align="BOTTOM" border="0" height="225" name="grafika4" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgWCAB1-2aVzBtH06s8nZ86scZ41R0zqAinx2lL4VPzoeuI-EHeja8UA3K9l8pUOopuOHQ4mRIbhri6GP5_ZIE-bdLlm2jhWzFR75GJATSWudiRB2rvGGWCUwriUrtArYpWmYYRT5QMfUk/s1600/teatr+figury.png" width="400" /></span></a></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<center>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="text-align: justify; width: 402px;">
<colgroup><col width="402"></col>
</colgroup><tbody>
<tr>
<td width="402"><div style="text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEinwR2JG5MKCwjhiyy3aZ9hXDUvLlUmZhX7GJO3z3Bp5tvEEhGlpdmOcMHYmywOZLK6V7sF72LhEBgjSPmW4akcG2TMc5C0lJ6tOlodysORMImscFK27RGqkVBR_9nqzOPhR89qoJJCxB4/s1600/1927.jpg"><span style="color: white;"><img align="BOTTOM" border="0" height="253" name="grafika5" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEinwR2JG5MKCwjhiyy3aZ9hXDUvLlUmZhX7GJO3z3Bp5tvEEhGlpdmOcMHYmywOZLK6V7sF72LhEBgjSPmW4akcG2TMc5C0lJ6tOlodysORMImscFK27RGqkVBR_9nqzOPhR89qoJJCxB4/s1600/1927.jpg" width="400" /></span></a></div>
</td>
</tr>
<tr>
<td width="402"><div style="border: none; padding: 0cm; text-align: center;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">1927
rok</span></div>
</td>
</tr>
</tbody></table>
</center>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-size: small;"><br /><span style="font-family: Times New Roman, serif;">Da
się jednak zauważyć, porównując zdjęcia Teatru, że w pewnym
momencie zniknęły z jego południowej ściany tympanony. </span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGwzSMU5hnsJP53eOkXN1cosAqVZ3ObxgFzxt6Rdl_kgmCt9OwTKq6YwiuH1GVeXaDYbv3YITsT-fewHL5CQUioBUwPHpiyA6BfuiaVogBTWgBIPvQD3VOUC2iXmvOmeBLW-xbCov7pRQ/s1600/teatr.png"><span style="color: white;"><img align="BOTTOM" border="0" height="320" name="grafika6" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGwzSMU5hnsJP53eOkXN1cosAqVZ3ObxgFzxt6Rdl_kgmCt9OwTKq6YwiuH1GVeXaDYbv3YITsT-fewHL5CQUioBUwPHpiyA6BfuiaVogBTWgBIPvQD3VOUC2iXmvOmeBLW-xbCov7pRQ/s1600/teatr.png" width="257" /></span></a></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Kamienica
Meinhardta została przebudowana w latach '40, a także tuż przed
przyjazdem Edwarda Gierka w 1974 roku - wtedy usunięto z fasady
pozostałe odstające elementy. Figury i dekoracje powróciły
dopiero w 2003 roku. </span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;"><br />Na
naprędkiej "nagonce" na wystające elementy kamienic
ucierpiała także tzw. "kamienica Savoya", która utraciła
wtedy swoje wazy:</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgQ_qjBanDwn07skVfVeyvf1c7YTR5qGWSunHax9kHcMGPECyY1x9hr-7Q1uE87p-Z0L0i6h0RNqmHYMv7YR0YJU1htyGRkoVXvDcJvOoCt3e5RriWjLKtiWwl-jtoF8-4ZNCi8fThZcjQ/s1600/savoy.jpg"><span style="color: white;"><img align="BOTTOM" border="0" height="238" name="grafika7" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgQ_qjBanDwn07skVfVeyvf1c7YTR5qGWSunHax9kHcMGPECyY1x9hr-7Q1uE87p-Z0L0i6h0RNqmHYMv7YR0YJU1htyGRkoVXvDcJvOoCt3e5RriWjLKtiWwl-jtoF8-4ZNCi8fThZcjQ/s1600/savoy.jpg" width="400" /></span></a></div>
<div style="line-height: 0.42cm; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="line-height: 0.42cm; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">Niestety
nie udało mi się znaleźć żadnych zdjęć budynku Archiwum sprzed
wspomnianą w prasie akcją usuwania "potencjalnie
niebezpiecznych" elementów. </span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<center>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="text-align: justify; width: 642px;">
<colgroup><col width="642"></col>
</colgroup><tbody>
<tr>
<td width="642"><div style="text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhn5yBbM71sExsTxbh0XDy2R0KlnZcbKasA74Ne1uoidfEnyPDSQbJcGwEPpCorbv8jbi5UBo1ofVQEUUn0zzGn0SqPtY_aa4BBfFUhwdN-8gkNBeF4KiFfnZCse8LNWAWAvuUdHPKjVvQ/s1600/Fotopolska_490680+(1).jpg"><span style="color: white;"><img align="BOTTOM" border="0" height="440" name="grafika8" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhn5yBbM71sExsTxbh0XDy2R0KlnZcbKasA74Ne1uoidfEnyPDSQbJcGwEPpCorbv8jbi5UBo1ofVQEUUn0zzGn0SqPtY_aa4BBfFUhwdN-8gkNBeF4KiFfnZCse8LNWAWAvuUdHPKjVvQ/s1600/Fotopolska_490680+(1).jpg&container=blogger&gadget=a&rewriteMime=image%2F*" width="640" /></span></a></div>
</td>
</tr>
<tr>
<td width="642"><div style="border: none; padding: 0cm; text-align: center;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif;">W
okresie PRL</span></div>
</td>
</tr>
</tbody></table>
</center>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><span style="font-family: Times New Roman, serif;">Jak
kamienica Meinhardta wygląda dzisiaj, po renowacji - nie będę
wstawiał zdjęcia. Zachęcam do zobaczenia na własne oczy. A
jeśli ktoś będzie miał okazję być w środku – do skorzystania
z pięknej, zabytkowej windy. </span>
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif; font-size: xx-small;">Źródła:</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif; font-size: xx-small;">Kurier
Bydgoski, 20.01.1934,</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif; font-size: xx-small;">Kurier
Bydgoski, 21.01.1934</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif; font-size: xx-small;">Kurier
Bydgoski, 23.01.1934</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif; font-size: xx-small;">Kalendarz
Bydgoski 1991</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif; font-size: xx-small;">Kalendarz
Bydgoski 1997</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif; font-size: xx-small;">Dodatek
do Orędownika Ostrowskiego i Odolanowskiego, 1932.01.08</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-size: xx-small;"><br />
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif; font-size: xx-small;">Źródła
zdjęć:</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif; font-size: xx-small;">fotopolska.eu</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white; font-family: Times New Roman, serif; font-size: xx-small;">Kalendarz Bydgoski 1997</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: white;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span style="color: white;">Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</span></b> </div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
<!-- Blogger automated replacement: "https://images-blogger-opensocial.googleusercontent.com/gadgets/proxy?url=http%3A%2F%2F4.bp.blogspot.com%2F-6YGi_ur4SUU%2FVFlSF7ojmGI%2FAAAAAAAAElQ%2F5enU4z6ggEE%2Fs1600%2FFotopolska_600192.jpg&container=blogger&gadget=a&rewriteMime=image%2F*" with "https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhsKfVIH3D7KvJf1VHqgIQOZQ_kE2ma26SHwKkr4L-7KSy-l0iJckmhFO5nBWzDmqmZbO5YAPujdfcbpNhT3GKk417xGNkOrpmq-RfXDSYHtnZsDGL6OtVWmptb-MOG-WSiy70tqQgLZiE/s1600/Fotopolska_600192.jpg" --><!-- Blogger automated replacement: "https://images-blogger-opensocial.googleusercontent.com/gadgets/proxy?url=http%3A%2F%2F2.bp.blogspot.com%2F-ah5VHVpmc5Q%2FVFlSgacUZ6I%2FAAAAAAAAElY%2F6RRtDFvilQ4%2Fs1600%2FFotopolska_246120%252B" with "https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6N7m3lolJd1FOTxMFBRd5FmHBsRiPKl4CJjHL0WMCe_CrPtzGCcADBp0eQuiQDtj7SAHOumHQ_7u29tMOS3p6L25T9ah5sBdmI6qNmB9y7B0n-bvBybOwG2StmqhrcJTVJYk0kcHTTqo/s1600/Fotopolska_246120+" --><!-- Blogger automated replacement: "https://images-blogger-opensocial.googleusercontent.com/gadgets/proxy?url=http%3A%2F%2F1.bp.blogspot.com%2F-ZoFFKJU4z3s%2FVFlAyv_AHcI%2FAAAAAAAAEkg%2F_tFtLIw9xLk%2Fs1600%2Fsavoy.jpg&container=blogger&gadget=a&rewriteMime=image%2F*" with "https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgQ_qjBanDwn07skVfVeyvf1c7YTR5qGWSunHax9kHcMGPECyY1x9hr-7Q1uE87p-Z0L0i6h0RNqmHYMv7YR0YJU1htyGRkoVXvDcJvOoCt3e5RriWjLKtiWwl-jtoF8-4ZNCi8fThZcjQ/s1600/savoy.jpg" --><!-- Blogger automated replacement: "https://images-blogger-opensocial.googleusercontent.com/gadgets/proxy?url=http%3A%2F%2F3.bp.blogspot.com%2F-m81JqiKSCPs%2FVFlPSHOhQbI%2FAAAAAAAAEkw%2FzQS80-C9Cus%2Fs1600%2Fteatr%252Bfigury.png&container=blogger&gadget=a&rewriteMime=image%2F*" with "https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgWCAB1-2aVzBtH06s8nZ86scZ41R0zqAinx2lL4VPzoeuI-EHeja8UA3K9l8pUOopuOHQ4mRIbhri6GP5_ZIE-bdLlm2jhWzFR75GJATSWudiRB2rvGGWCUwriUrtArYpWmYYRT5QMfUk/s1600/teatr+figury.png" --><!-- Blogger automated replacement: "https://images-blogger-opensocial.googleusercontent.com/gadgets/proxy?url=http%3A%2F%2F1.bp.blogspot.com%2F-mAsMea-u-Jo%2FVFlQns1_j5I%2FAAAAAAAAElE%2FdUi1WehfJk8%2Fs1600%2Fteatr.png&container=blogger&gadget=a&rewriteMime=image%2F*" with "https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGwzSMU5hnsJP53eOkXN1cosAqVZ3ObxgFzxt6Rdl_kgmCt9OwTKq6YwiuH1GVeXaDYbv3YITsT-fewHL5CQUioBUwPHpiyA6BfuiaVogBTWgBIPvQD3VOUC2iXmvOmeBLW-xbCov7pRQ/s1600/teatr.png" --><!-- Blogger automated replacement: "https://images-blogger-opensocial.googleusercontent.com/gadgets/proxy?url=http%3A%2F%2F2.bp.blogspot.com%2F-YZwGrWTUrs8%2FVFlSkbXhLsI%2FAAAAAAAAElg%2FLGu1O-onm-Y%2Fs1600%2FFotopolska_490680%252B" with "https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhn5yBbM71sExsTxbh0XDy2R0KlnZcbKasA74Ne1uoidfEnyPDSQbJcGwEPpCorbv8jbi5UBo1ofVQEUUn0zzGn0SqPtY_aa4BBfFUhwdN-8gkNBeF4KiFfnZCse8LNWAWAvuUdHPKjVvQ/s1600/Fotopolska_490680+" --><!-- Blogger automated replacement: "https://images-blogger-opensocial.googleusercontent.com/gadgets/proxy?url=http%3A%2F%2F2.bp.blogspot.com%2F-iNznG8ZoHDA%2FVFlY8nJouNI%2FAAAAAAAAElw%2FAY8Hf5r73H4%2Fs1600%2Fszulc.jpg&container=blogger&gadget=a&rewriteMime=image%2F*" with "https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi8FaRI19AlSesH0ah1x9NVpa8V7crkg8IQb9DqgrCQ67fX2284KK-iNlXWgWQ4CdDJGaOtwi4mQ8CsVVkbYcwBcaKmuvjbOs43iQDxvdTBml1NbgbI62gGnbJ0KaCC8zq-MW9FDvloPEs/s1600/szulc.jpg" --><!-- Blogger automated replacement: "https://images-blogger-opensocial.googleusercontent.com/gadgets/proxy?url=http%3A%2F%2F4.bp.blogspot.com%2F-EBviNxTbEgc%2FVFlPdNy9yfI%2FAAAAAAAAEk4%2Fn8JK8ntFAVo%2Fs1600%2F1927.jpg&container=blogger&gadget=a&rewriteMime=image%2F*" with "https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEinwR2JG5MKCwjhiyy3aZ9hXDUvLlUmZhX7GJO3z3Bp5tvEEhGlpdmOcMHYmywOZLK6V7sF72LhEBgjSPmW4akcG2TMc5C0lJ6tOlodysORMImscFK27RGqkVBR_9nqzOPhR89qoJJCxB4/s1600/1927.jpg" -->Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-46165348519202449952014-11-04T17:02:00.001+01:002014-11-04T17:02:54.289+01:00Reakcja bydgoszczan na wybuch wojny<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 15.3599996566772px;">Tak w ostatnim numerze Kuriera Bydgoskiego (3.9.39) pisano o reakcji bydgoszczan na wybuch wojny.</span><br />
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 15.3599996566772px;"><br /></span>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh368vw2CSAVZctAgJGPRMMaiDMAoMwNN0Hv7VwuVoApppHmrVddTgpvyhRhBIxOX4MhlBK65nhBKkAlJ50J-lcKsCaM-lCJjKmxrwIXgHlyC98nt3Zg0eRBXGwyWTiHeiQeRmFgIigz14/s1600/3.9.14.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh368vw2CSAVZctAgJGPRMMaiDMAoMwNN0Hv7VwuVoApppHmrVddTgpvyhRhBIxOX4MhlBK65nhBKkAlJ50J-lcKsCaM-lCJjKmxrwIXgHlyC98nt3Zg0eRBXGwyWTiHeiQeRmFgIigz14/s1600/3.9.14.jpg" height="640" width="632" /></a></div>
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 15.3599996566772px;"><br /></span>
<br />
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> <br />
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-49655158477747664902014-10-18T16:43:00.003+02:002014-10-18T16:43:38.034+02:00Północna pierzeja Starego Rynku<br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: center;">Dobiega końca realizacja nowej zabudowy ulicy Mostowej będącej zarazem fragmentem północnej pierzei Starego Rynku.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px;"><br /></span></div>
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: Helvetica, Arial, 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; text-align: center;"><div style="text-align: justify;">
Przypomnijmy - kamienice zostały wyburzone w latach '40 przez niemieckiego okupanta celem poszerzenia ulicy Mostowej; w 1967 wybudowano tam lokal gastronomiczny Kaskada, z którym pożegnaliśmy się na przełomie 2011 i 2012 roku. Dziś powstają tam nowe budynki, które architekturą nawiązują do kamienic wyburzonych podczas wojny. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="text-align: left;">Tu możemy dokładnie ocenić położenie Starego Fryca, minimalnie przesuniętego na Zachód w stosunku do wylotu ulicy Mostowej; pięknie widać jej zakrzywienie:</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEij05FHuLrn99RQScSTXFs_JNYQtkZ-av4Cx_NCLBX__Q3yi52dF1iDzNr3uVzn1FFy4zS55amreYVSrSnOjkyC_eoNY2b4b7Akp58ecNu9-gbmgg6cLGfGwEwn68E27IEtCRcTZTp9WWc/s1600/J.C.+VINCENT.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEij05FHuLrn99RQScSTXFs_JNYQtkZ-av4Cx_NCLBX__Q3yi52dF1iDzNr3uVzn1FFy4zS55amreYVSrSnOjkyC_eoNY2b4b7Akp58ecNu9-gbmgg6cLGfGwEwn68E27IEtCRcTZTp9WWc/s1600/J.C.+VINCENT.jpg" height="430" width="640" /></a></div>
<br />
Bywało tłoczno:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLm3HoR4lfy5rgo8XEkveH7SVjtXlR4wislCarJtl_78fKJ2FuqxiXyw1bQSpINyufUXXiq8LGWdNQ8fwmVSh2HRWjoLI4e3LY8w1fM08nKR4fboJGu7SGGzU7ZwvwHbbMKq44pBXxG_U/s1600/vvvc.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLm3HoR4lfy5rgo8XEkveH7SVjtXlR4wislCarJtl_78fKJ2FuqxiXyw1bQSpINyufUXXiq8LGWdNQ8fwmVSh2HRWjoLI4e3LY8w1fM08nKR4fboJGu7SGGzU7ZwvwHbbMKq44pBXxG_U/s1600/vvvc.jpg" height="430" width="640" /></a></div>
<br />
<span style="text-align: left;">Na stronie fotopolska znalazła się rycina z końca XIX wieku, na której możemy dojrzeć jeszcze wcześniejszą historię tej okolicy - po prawej stronie widoczna kamienica będąca poprzedniczką zburzonych później budynków.</span><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhUqz9vQbIk6tVHcVAfB7RhokXv80z42ARaDRIri8A21-JM-4BzeiZp97Kz_J9tUxJu3eisSqxHnqBE-M44s1w20iiQ6WIc4KtYeNZ90iGnbwA8ybxDxSZpAMMd1nNY8vrRyXo498lwOd4/s1600/Fotopolska_602268.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhUqz9vQbIk6tVHcVAfB7RhokXv80z42ARaDRIri8A21-JM-4BzeiZp97Kz_J9tUxJu3eisSqxHnqBE-M44s1w20iiQ6WIc4KtYeNZ90iGnbwA8ybxDxSZpAMMd1nNY8vrRyXo498lwOd4/s1600/Fotopolska_602268.jpg" height="640" width="418" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
</span><br />
<br />
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> <br />
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-14736025989078922662014-09-16T18:26:00.000+02:002014-09-16T18:26:05.743+02:00Lotnicze zdjęcia sprzed 80 lat<div style="text-align: justify;">
"Tak jak Warszawa, tak i nasze miasto 80 lat temu sfotografowano i sporządzono dokumentację<br /><br />Unikalne fotografie, wykonane z pokładu samolotu w latach 30. ubiegłego stulecia, są niezwykle cennym dokumentem dziejów Bydgoszczy.<br /><br />Zdjęcia znajdują się obecnie w Archiwum Państwowym w Bydgoszczy i są analizowane.<br /><br />(...)<br /><br /><br />Jedenaście fotografii obejmuje cały obszar przedwojennego Środmieścia Bydgoszczy, a także pas wiodący nad Brdą w kierunku jej ujścia do Wisły i kończy się ujęciem mostu fordońskiego. "</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjNs9Wu1_FCdo2PVjiOy55IyUfG-DuXcRkUpbYRD_0diY1AmEzrt63ofL9NKhJGBMDIfv5kha8FJnnpMRq6vposL-cT9J9LkgwL8mlL8V0gcG4LThMDtBh24WJDqwVODRD0DIz9VaFwBOE/s1600/7428f-316593.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjNs9Wu1_FCdo2PVjiOy55IyUfG-DuXcRkUpbYRD_0diY1AmEzrt63ofL9NKhJGBMDIfv5kha8FJnnpMRq6vposL-cT9J9LkgwL8mlL8V0gcG4LThMDtBh24WJDqwVODRD0DIz9VaFwBOE/s1600/7428f-316593.jpg" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b> </b>źródło:<a href="http://express.bydgoski.pl/318133,Tak-jak-Warszawa-tak-i-nasze-miasto-80-lat-temu-sfotografowano-i-sporzadzono-dokumentacje.html"> Express Bydgoski</a></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> </div>
<div style="text-align: justify;">
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> </div>
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450" style="text-align: justify;">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-50301230842960669922014-09-06T12:31:00.000+02:002014-09-06T12:31:24.200+02:00Bydgoszcz w XIX wieku - zdjęcia. Część pierwsza.<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6zwysSwqFzPNoLbf-TYKKL-vVAcRH7m4Swn4t47k_A3dg2xemNOrjd_UkipnWa-F2jjA2ASDeKBv43zAgYz4JGt5yPUp5A7dhIr8x27Omcows2BNwmP1y8sV-KA-ofvbdEIAVqE20huQ/s1600/stary+rynek+1890.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><br /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjkDPH6cSPCwtzfbnGZqh0JskSWezrA6q0pYi3ztHzvrnqSXebcYz8FvY88uH1ld1Xl5NodOFjDwYCk_p3SMvcbVnVQSPs3JxwPSZLl9yhYYB0beseu9_msCWBU_laqfPKuTuL-9ya9CCk/s1600/gdanska+1867.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjkDPH6cSPCwtzfbnGZqh0JskSWezrA6q0pYi3ztHzvrnqSXebcYz8FvY88uH1ld1Xl5NodOFjDwYCk_p3SMvcbVnVQSPs3JxwPSZLl9yhYYB0beseu9_msCWBU_laqfPKuTuL-9ya9CCk/s1600/gdanska+1867.jpg" height="245" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Zapraszam do obejrzenia jednych z najstarszych dostępnych zdjęć Bydgoszczy. Zdjęcia pochodzą z XIX wieku. Aby powiększyć zdjęcie - kliknij na nie.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
</div>
<a name='more'></a><div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
</div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijPjltyjMLhXwf3hRJ_b8ksc16H0srebkokYNQXegDtkGcz_QsbdqJl1QeSEJvtERHBmcTjzbYeSDBiYUAl5BpgLQ8Cs56VhnxRxy9Tp1cbSsc8WPUbCaSONw9D82ZTzs1gjx32r6k6kk/s1600/1870+rynek.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijPjltyjMLhXwf3hRJ_b8ksc16H0srebkokYNQXegDtkGcz_QsbdqJl1QeSEJvtERHBmcTjzbYeSDBiYUAl5BpgLQ8Cs56VhnxRxy9Tp1cbSsc8WPUbCaSONw9D82ZTzs1gjx32r6k6kk/s1600/1870+rynek.jpg" height="239" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Zachodnia pierzeja Starego Rynku w 1870 roku, wraz z Kościołem Loyoli - jeszcze bez wież, które utracił w wyniku wichury i przed modernizacją fasady. (<a href="http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0CCIQFjAA&url=http%3A%2F%2Ffirtelbydgoski.blogspot.com%2F2013%2F01%2Fysy-loyola.html&ei=XtkKVMiXIqiO7Ab6m4DYBQ&usg=AFQjCNFIhJpyAuxcknr4LWSq3USL35oTSg&sig2=mXSQYz0UDMjgPFTQBf5q1A&bvm=bv.74649129,d.ZGU">więcej</a>). Niezwykle klimatyczne zdjęcie. W oczy rzuca się dorożka. Widać też pomnik Starego Fryca i pompę. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhYivHPF5B_G5wXpMFaebBxALZO7tI742RFkLmv6sgYKfP9iMJyaMi1cFFxVCvJ4vsIe2uCPEkYiEptczsVK044VcgHw0UE4HUCJ5TlhauncoaMuwPUSgF2QOn8eha6bO918sFQLV7g2A/s1600/1885+plac+teatralny.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhYivHPF5B_G5wXpMFaebBxALZO7tI742RFkLmv6sgYKfP9iMJyaMi1cFFxVCvJ4vsIe2uCPEkYiEptczsVK044VcgHw0UE4HUCJ5TlhauncoaMuwPUSgF2QOn8eha6bO918sFQLV7g2A/s1600/1885+plac+teatralny.jpg" height="219" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
Plac Teatralny w 1885 roku. Widać wieżę Kościoła Karmelitów oraz <a href="http://firtelbydgoski.blogspot.com/2012/12/klatwa-karmelitow.html">gmach drugiego teatru.</a> Nie ma jeszcze okazałych narożnikowych kamienic. <span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption">Na
miejscu kamienicy Maxa Zweinigera zbudowanej w 1902 roku stoi jeszcze
poprzednia, z pierwszej połowy XIX wieku. Kamienica "Savoya" powstała dopiero 27 lat po zrobieniu tego zdjęcia. Zwraca uwagę brak utwardzenia ulic - sam piach. </span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdkSZQKsS1ivDAwfJ9L_Vex5a3CBkHu2HDy7CJ0MzKkL1BnD7svDpfZybiZ-IHIQ1p3q-vKpjoxUVjUj6q9VZp8cQb-0uCAqw9jis58BxNcsJU33Vw-A4f1NKrlxZoz6X-vmN6Kapj12k/s1600/dworzec+18782.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdkSZQKsS1ivDAwfJ9L_Vex5a3CBkHu2HDy7CJ0MzKkL1BnD7svDpfZybiZ-IHIQ1p3q-vKpjoxUVjUj6q9VZp8cQb-0uCAqw9jis58BxNcsJU33Vw-A4f1NKrlxZoz6X-vmN6Kapj12k/s1600/dworzec+18782.jpg" height="189" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption">Dworzec w 1878 roku - osiem lat po budowie tzw. dworca zewnętrznego, gdzie mieściły się kasy biletowe, poczekalnie oraz można było dostać się z niego przejściami podziemnymi na dworzec wewnętrzny - dziś zwany dworcem wyspowym, który niebawem zostanie odnowiony. </span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg5AXKiTlqwVKlVkx05nJmEV30qTKMKTBfG-dcb5Izi3y9QXEXkHq9Fpp6QyMk74oOFP39z-CqSMlvzl0hbHn4CK_v6_0A0LQbzFo2qAHkdVOPhVMkknHoHOIIo_d7kP9j-WyuJnv7eFCU/s1600/adler+1880.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg5AXKiTlqwVKlVkx05nJmEV30qTKMKTBfG-dcb5Izi3y9QXEXkHq9Fpp6QyMk74oOFP39z-CqSMlvzl0hbHn4CK_v6_0A0LQbzFo2qAHkdVOPhVMkknHoHOIIo_d7kP9j-WyuJnv7eFCU/s1600/adler+1880.jpg" height="178" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption">Poprzednik okazałego gmachu Hotelu pod Orłem - budynek zbudowany w 1822 przez Gliszczyńskiego na miejscu dawnego zajadu. Zdjęcie z 1880 roku. Reprezentacyjny budynek, który stoi do dzisiaj, zbudowany dopiero 13 lat później.</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8f1uorCeP1PkQE0BB04pWjzZEhXoOMB6t3-Zsv09e4RYchtN6HWAy3_cuaRYAETyMxj9i6n-XCiLJDqwjnpUxEjwFz-jiX674YB2xgMzQN6nSU6eT6cZEh_057Kp7MpTk0uwAQZqMl4s/s1600/gdanska+185-1880.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8f1uorCeP1PkQE0BB04pWjzZEhXoOMB6t3-Zsv09e4RYchtN6HWAy3_cuaRYAETyMxj9i6n-XCiLJDqwjnpUxEjwFz-jiX674YB2xgMzQN6nSU6eT6cZEh_057Kp7MpTk0uwAQZqMl4s/s1600/gdanska+185-1880.jpg" height="191" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption">Zdjęcie z tego samego roku prezentujące ulicę Gdańską. Po prawej Hotel zum Adler, po lewej - <a href="http://firtelbydgoski.blogspot.com/2013/05/hotel-pawlikowskiego.html">Hotel Pawlikowskiego. </a></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjkDPH6cSPCwtzfbnGZqh0JskSWezrA6q0pYi3ztHzvrnqSXebcYz8FvY88uH1ld1Xl5NodOFjDwYCk_p3SMvcbVnVQSPs3JxwPSZLl9yhYYB0beseu9_msCWBU_laqfPKuTuL-9ya9CCk/s1600/gdanska+1867.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjkDPH6cSPCwtzfbnGZqh0JskSWezrA6q0pYi3ztHzvrnqSXebcYz8FvY88uH1ld1Xl5NodOFjDwYCk_p3SMvcbVnVQSPs3JxwPSZLl9yhYYB0beseu9_msCWBU_laqfPKuTuL-9ya9CCk/s1600/gdanska+1867.jpg" height="245" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption">Ulica Gdańska w 1867 roku. Po lewej stronie - <a href="http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0CCIQFjAA&url=http%3A%2F%2Ffirtelbydgoski.blogspot.com%2F2013%2F01%2Fyse-klaryski.html&ei=-d0KVICkJciIOIHwgOAC&usg=AFQjCNG-ZLqyV2x3e8Ij4dPFq9HpfvuQrg&sig2=a7gDOYD7H9U2Rd6UOiLExA&bvm=bv.74649129,d.ZWU">Łyse Klaryski.</a> Na miejscu kamienicy Savoya stoi jej poprzedniczka z 1853 roku, zbudowana w miejscu dawnego domu mieszkalnego, spichrzy i stajni. Widać też złotego łabędzia Apteki pod Łabędziem.</span></span><span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"> Historia tej figury jest dość ciekawa -
pojawił się nad wejściem w tym samym czasie co sama apteka - w 1853
roku. Wisiała tam przez ponad 100 lat, stając się charakterystycznym
elementem ulicy Gdańskiej. Przetrwał obie wojny światowe by w 1959 roku
zostać wywiezionym do Krakowa przez dyrektora tamtejszego muzeum. Nikt
nie znał losów posągu aż do czasu, gdy kilka lat temu pracownikom apteki
udało się go odnaleźć. Łabędź ostatecznie wrócił do Bydgoszczy, ale
dziś nad wejściem do Apteki wisi jego kopia - oryginał umieszczono w
Muzeum Farmacji.</span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjyqELvADwexljNaetMRShSZ8Gx4D-09U76EVmfNXzKiIYUiRtuZImU5js5O4SEsCn60i0F6B84cRmhiEInEjYpM5JhL6kl8erhF0q0_qZKo906VQ6PO-xpNgLFP7g667FdMwwVVO4DcLk/s1600/klasztor+karmelitow+1891.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjyqELvADwexljNaetMRShSZ8Gx4D-09U76EVmfNXzKiIYUiRtuZImU5js5O4SEsCn60i0F6B84cRmhiEInEjYpM5JhL6kl8erhF0q0_qZKo906VQ6PO-xpNgLFP7g667FdMwwVVO4DcLk/s1600/klasztor+karmelitow+1891.jpg" height="320" width="250" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"> Pozostałości klasztoru karmelitów wraz ze zgliszczami po pożarze drugiego gmachu Teatru. Dzwonnica została wyburzona przez Prusaków mimo wyraźnego zakazu wydanego przez ówczesnego konserwatora zabytków. Seria nieszczęśliwych zdarzeń i pożarów, jakie dotykały stojące kolejno w tym miejscu budynki dała początek <a href="http://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0CCAQFjAA&url=http%3A%2F%2Ffirtelbydgoski.blogspot.com%2F2012%2F12%2Fklatwa-karmelitow.html&ei=ed8KVI7DJYLTPLC0gOgP&usg=AFQjCNF6_kPpmC8f9dLJPrj6Dy0K7lC5iQ&sig2=cp1Q-CKp8MifuoPW2aQLDA&bvm=bv.74649129,d.ZWU">legendzie o klątwie karmelitów.</a></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6zwysSwqFzPNoLbf-TYKKL-vVAcRH7m4Swn4t47k_A3dg2xemNOrjd_UkipnWa-F2jjA2ASDeKBv43zAgYz4JGt5yPUp5A7dhIr8x27Omcows2BNwmP1y8sV-KA-ofvbdEIAVqE20huQ/s1600/stary+rynek+1890.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6zwysSwqFzPNoLbf-TYKKL-vVAcRH7m4Swn4t47k_A3dg2xemNOrjd_UkipnWa-F2jjA2ASDeKBv43zAgYz4JGt5yPUp5A7dhIr8x27Omcows2BNwmP1y8sV-KA-ofvbdEIAVqE20huQ/s1600/stary+rynek+1890.jpg" height="238" width="320" /> </a><span class="fbPhotosPhotoCaption" data-ft="{"tn":"*G","type":45}" id="fbPhotoPageCaption" tabindex="0"><span class="hasCaption"></span></span>Wschodnia pierzeja Starego Rynku w 1890 roku. Na miejscu kamienic na jej lewym skraju pod koniec XIX wieku Leo Bruckmann wybudował nowoczesny dom handlowy, który w 1928 przejęli <a href="http://firtelbydgoski.blogspot.com/2013/05/dom-towarowy-braci-mateckich.html">Bracia Mateccy</a> od Domu Konfekcyjnego SA. Na zdjęciu widać poprzedni dom towarowy Bruckmanna - druga od lewej kamienica w pierzei. Nowy gmach stanął w miejscu trzech sąsiadujących kamienic.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Niebawem część druga.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Zdjęcia wrzucił labeo7 na fotopolska.eu. Wielkie podziękowania za podzielenie się z nami tymi perełkami. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> </div>
<div style="text-align: justify;">
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> </div>
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450" style="text-align: justify;">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-73263097577458588262014-06-04T12:48:00.000+02:002014-06-04T12:48:09.038+02:00Albrecht Dürer Schule - Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, wnętrze<div style="text-align: justify;">
Wnętrze dzisiejszego budynku Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w latach '40<br />
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Czy ktoś jest w stanie rozszyfrować cały napis? Doczytałem się:<br />
<br />
"Das Schicksal gibt an die; Die sowie an entfallen, Gibt .... .... leider hier Dem ist das Gestalten, .... .... nummer das .... ... lebesmal neu, In einem unternehmen Reich ... uns nur: Bleib dir"<br />
<br />
Co można zrozumieć jako motywację dla uczniów wpisującą się w profil szkoły. Niestety do pełnego zrozumienia tego tekstu konieczne jest odszyfrowanie pozostałych wyrazów.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgc-b6174-whtxLXX1-Ikrq8VV47KF161ZTc-1PzM7W8CrdyR5zAUG-omggibw48-y9oPe2Hk-hR18ZIAh1cqYPbojTEHzSIgBRZ-6PH8jZe_aj1YdP6D7EcBlm_XH3xiOa5O6_X_yKxgw/s1600/526500.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgc-b6174-whtxLXX1-Ikrq8VV47KF161ZTc-1PzM7W8CrdyR5zAUG-omggibw48-y9oPe2Hk-hR18ZIAh1cqYPbojTEHzSIgBRZ-6PH8jZe_aj1YdP6D7EcBlm_XH3xiOa5O6_X_yKxgw/s1600/526500.jpg" height="448" width="640" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Zbudowany jako Albrecht Dürer Schule pod koniec lat '30 XX wieku. Była to ośmioletnia szkoła średnia o profilu matematyczno-przyrodniczym, z osobnymi klasami dla dziewcząt i chłopców, przy czym klasy żeńskie miały profile specjalistyczne np. gospodarstwa domowego, który obejmował zajęcia z pracy w ogrodzie, higieny, opieki nad rodziną i higieny. Mogli się w niej kształcić wyłącznie Niemcy. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Ze szkołą na Chodkiewicza wiąże się plotka, jakoby budynku miały się tam kiedyś układać w kształt swastyki - <a href="http://firtelbydgoski.blogspot.com/2013/05/budynek-w-ksztacie-swastyki.html">jest to kompletną bzdurą</a>.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Nie mieściła się tam też siedziba Gestapo, które ulokowało się przy Poniatowskiego 5.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
źr zdj: fotopolska.eu</div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b>
</div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script>
<br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-23010916953549304102014-06-04T12:24:00.000+02:002014-06-04T12:24:07.423+02:00Stary Rynek 20<div style="text-align: justify;">
Secesyjna kamienica wybudowana w 1911 roku, znajdująca przy Starym Rynku 20. Koniec lat '30. Podwójne "S" widziane na wysokości pierwszego piętra to inicjały właścicieli mieszczącego się w budynku domu handlowego - Siuchnińskiego i Stobieckiego. Pod kamienicą znajdował się postój dorożek samochodowych. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNCr0kvNGva1FKmw2h2RRAqOQ9O5GVObvvNtCzeqTkUZNy3dqAVaZaBwk7IKwyH4JoMMJ7SWkz_yYp5xLBKpqFz4QqUzYauyLVfLmdlK2FV8iVQYeqgM4_Bdc9Lz1sCUjkmucIvFYDOS4/s1600/staryp.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNCr0kvNGva1FKmw2h2RRAqOQ9O5GVObvvNtCzeqTkUZNy3dqAVaZaBwk7IKwyH4JoMMJ7SWkz_yYp5xLBKpqFz4QqUzYauyLVfLmdlK2FV8iVQYeqgM4_Bdc9Lz1sCUjkmucIvFYDOS4/s1600/staryp.jpg" height="640" width="464" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
źródło zdjęcia: lumix26/ssc</div>
<br />
<b><span>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</span></b>
<br />
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script>
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-68954954144068272142014-04-24T11:58:00.000+02:002014-04-24T11:58:19.692+02:00O "krwawej dłoni" w prasie zachodniej<div style="text-align: justify;">
W wydawanym w Australii półtygodniku The Singleton Argus pojawił się 23 lutego 1940 krótki artykuł o krwawym śladzie dłoni w Bydgoszczy.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Tłumaczenie artykułu: </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
"Polscy uchodźcy przybywający w ostatnich miesiącach do Węgier przynieśli ze sobą nieprawdopodobną historię.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Podczas gdy nazistowski pluton egzekucyjny rozstrzeliwał setki Polaków w Bydgoszczy, młody ksiądz wyszedł z kościoła farnego by - według relacji - udzielić umierającym sakramentu namaszczenia. Gdy ukląkł z olejem na dłoni, naziści rozkazali mu się oddalić. Ksiądz zignorował polecenie, po czym został zastrzelony przez niemieckiego podoficera. Tracąc przytomność, oparł się dłonią o ścianę muzeum, pod którą rozstrzeliwana była ludność. Nieco później ślad jego dłoni stał się widoczny.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Wieść o cudzie rozeszła się wśród polskich katolików z błyskawiczną prędkością. Naziści próbowali zamalować ślad dłoni, ten jednak po krótkim czasie znów stawał się widoczny.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Z okolicznych miast i wsi przybywało tak wielu pielgrzymów, że naziści zdecydowali się ogrodzić teren rynku i umieścili pod muzeum uzbrojonego strażnika by zapobiec zbliżaniu się do niego kogokolwiek."</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4wlUyVlEV3-LMofjSCLI-Ltbyc0tXnXe1d0uXK8J1ZuoGizKhbBTZH7sH4fbvFRsd8QQmifjfEu5JP1aIaK0iOE5WX7T9dDxiT6z1pL9TYQcKOizCUo6cvWH7r-dmqblfot8UpryM3ZE/s1600/slad.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4wlUyVlEV3-LMofjSCLI-Ltbyc0tXnXe1d0uXK8J1ZuoGizKhbBTZH7sH4fbvFRsd8QQmifjfEu5JP1aIaK0iOE5WX7T9dDxiT6z1pL9TYQcKOizCUo6cvWH7r-dmqblfot8UpryM3ZE/s1600/slad.jpg" height="640" width="314" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Dziękujemy autorowi bloga <a href="http://fordon-historyczna-kopalnia.blogspot.com/">Fordon-Historyczna Kopalnia</a> za podzielenie się z nami <a href="http://trove.nla.gov.au/ndp/del/article/81966268?searchTerm=Bromberg%20Miracle&searchLimits=exactPhrase|||anyWords|||notWords|||l-textSearchScope=*ignore*%7C*ignore*|||fromdd|||frommm|||fromyyyy=1939|||todd|||tomm|||toyyyy=1950|||l-word=*ignore*%7C*ignore*|||sortby">linkiem </a>do tej wzmianki pod artykułem o <a href="http://firtelbydgoski.blogspot.com/2012/12/slad-doni-na-murze.html?showComment=1397388853475#c7173482367070312278">śladzie dłoni.</a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> </div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-9760899206687294612014-04-24T11:34:00.000+02:002014-04-24T11:37:47.108+02:00Budowa Hali Targowej<div style="text-align: justify;">
Budowa hali targowej (lata 1904-1906). </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Od 1787 roku stała w tym miejscu fara ewangelicka - jej następcą stał się nowy, okazalszy kościół (dzisiaj katolicki pod wezwaniem Andrzeja Boboli). </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKkTvBSGQqINpSpfqdTh7bkNXItLdwf305I5Giq3AbZR-d5mL7LODgREqvV2UiKHSK71oc1esLkb9uIv8BqCyUeaaYd4fhfv9TxdkB03Oq5F4aA_3kQXLuvH3DZIJ-1up5w-I9-HqQJvM/s1600/Bydgoszcz_Stary_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_ewangelicki_ul_Podwale.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiKkTvBSGQqINpSpfqdTh7bkNXItLdwf305I5Giq3AbZR-d5mL7LODgREqvV2UiKHSK71oc1esLkb9uIv8BqCyUeaaYd4fhfv9TxdkB03Oq5F4aA_3kQXLuvH3DZIJ-1up5w-I9-HqQJvM/s1600/Bydgoszcz_Stary_ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_ewangelicki_ul_Podwale.jpg" height="438" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">pierwsza fara ewangelicka</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Dzięki budowie hali targowej Bydgoszcz stała na bardzo wysokim standardzie higienicznym sprzedaży mięsa - do tej prowadzono je na świeżym powietrzu, między innymi na Rybim Rynku (ryby) oraz ulicy Jatki (stąd wzięła się nazwa ulicy). Oprócz mięsa i ryb można było w nowej hali dostać nawet homary czy ostrygi.<br />
<br />
Wybudowana została siłami miejscowych robotników i rzemieślników.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
W okresie międzywojennym hala była zarządzana przez Rzeźnię Miejską i stanowiła główny punkt sprzedaży detalicznej jej produktów.<br />
<br />
Tabliczka widoczna w lewym dolnym rogu poniższego zdjęcia mówi: "zakaz wstępu na teren budowy"<br />
</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiCHgj7QgBlmHNvPv7-Ruig0ZEC4MWIUhEHDREPuWZ72wMRqlOv4_hczMbPdQCdY6UkSoowUF77EqT-30z-IL1ou4bYtq0j1DrffbXTCPzWOVBlvMC59maCNWIGicucNoPxiXkxAAw-neY/s1600/budowa+hali+targowej.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiCHgj7QgBlmHNvPv7-Ruig0ZEC4MWIUhEHDREPuWZ72wMRqlOv4_hczMbPdQCdY6UkSoowUF77EqT-30z-IL1ou4bYtq0j1DrffbXTCPzWOVBlvMC59maCNWIGicucNoPxiXkxAAw-neY/s1600/budowa+hali+targowej.jpg" height="446" width="640" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><br /></b>
źródło zdjęcia: forum ssc/Lumix26<br />
<br />
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b>
</div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script>
<br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-36512349781584589552014-04-23T17:24:00.001+02:002014-04-24T11:58:34.331+02:00Ostrzeżenie <div style="text-align: justify;">
W 1922 roku pewnemu panu z Gniezna zaginęła żona. Przejęty jej losem począł umieszczać w bydgoskiej prasie ogłoszenia.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
"Ostrzegam wszystkich, ażeby żonie mojej Marjannie Grochowskiej z domu Głyżewskiej, która dom mój opuściła bez wszelkiego powodu chcąc używać swobody w Bydgoszczy, żadnego kredytu nie udzielano ponieważ za jej długi nie odpowiadam"</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjK1m3c8pZSko2bhjJaqc_dY3I_IOc64UAbzc7YhRH8AVY8gCimWYmm485fOAHuW3JZQtnQocMFn2YCPJZVjaDsdE7srOcqK3j6zDh07FSgzz-L1jm2lG7quMigEc9Jcd6Txg66CacNW6Q/s1600/1922.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjK1m3c8pZSko2bhjJaqc_dY3I_IOc64UAbzc7YhRH8AVY8gCimWYmm485fOAHuW3JZQtnQocMFn2YCPJZVjaDsdE7srOcqK3j6zDh07FSgzz-L1jm2lG7quMigEc9Jcd6Txg66CacNW6Q/s1600/1922.jpg" height="312" width="640" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b>
</div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script>
<br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-47944477493486382852014-04-21T23:47:00.002+02:002014-04-21T23:47:24.446+02:00Tabaka - aktualizacja<div style="text-align: justify;">
Zaktualizowałem artykuł <a href="http://firtelbydgoski.blogspot.com/p/tabaka.html">o fabryce Woythalera</a> usuwając z niego parę rzeczy i poprawiając kilka innych. Jednocześnie jestem w trakcie pisania artykułu o trzech innych fabrykach tabaki w Bydgoszczy, mam nadzieję że mimo mniejszej jego objętości z powodu bardzo nielicznych źródeł, zostanie uznany za interesujący. Drzewiej Bydgoszcz przemysłem stała - a jedną z jego gałęzi, czy wręcz konarem, w naszym mieście był przemysł tytoniowy. Warto o tym pamiętać. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</span></b>
</div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script>
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-45010196433443637672014-04-19T16:42:00.004+02:002014-04-19T16:42:33.597+02:00668 lat Bydgoszczy<div style="text-align: justify;">
668 lat temu król Kazimierz III Wielki podczas wielkanocnego pobytu w rodzinnych stronach nadał Bydgoszczy prawa miejskie. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Miasto miało być przeciwwagą dla okolicznych miast krzyżackich, ważną twierdzą oraz przejąć część zadań zniszczonego w 1330 roku Wyszogrodu. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Ciekawostką jest, że nasze miasto wedle aktu lokacyjnego powinno się nazywać Kunigesburg (średniodolnoniemieckie Königsberg - Królewiec, Miasto Króla). Nazwa się nie przyjęła a miejscowość nazywano od zamku - Bydgoszcz i tak mówimy do dziś.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
"Przeto my, Kazimierz z Bożej Łaski król Polski i pan dziedziczny ziem krakowskiej, sandomierskiej, sieradzkiej, łęczyckiej, kujawskiej i pomorskiej, podając do wiecznej pamięci, zawiadamiamy wszystkich i każdego z osobna, tak teraz żyjących jak i w przyszłości, którzy treść niniejszego pisma będą czytać, że, ponieważ powinniśmy z urzędu królewskiego nam danego przez Boga pomnażać coraz bardziej pożytki naszego królestwa, by stąd dochód teraźniejszy i przyszły wzrastał dla nas i dla naszych następców, biorąc nadto pod uwagę stałą i niezwykłą mądrość przezornych mężów Jana zwanego Kiesselhuth i Konrada, jego towarzysza, im obu i każdemu z nich oddzielnie, nadaliśmy, dajemy i udzielamy na podstawie dojrzałej rady naszych baronów pewną równinę u stóp grodu powszechnie zwanego Bidgoszczą, niezajętą i opuszczoną, dla założenia lub zasadzenia tam miasteczka lub miasta, posiadającego i przestrzegającego prawa niemieckiego magdeburskiego, które to miasto winno nazywać się Kunigesburg."</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjm5RbZfpHNUqchX2zhCXhWlqotS22Pgquo6pp92oG29QwWn8g_ULGX6t6EJBgpQLG6ojJ3lsMMumzZI2rTA6R5TF4JWMpxEWviklZL9XKc5FV2mgX8VvfEpLGVhNICaQh6UVZm2ANkeuI/s1600/Bydgoszcz_1657_sztych_E_Dalhberga.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjm5RbZfpHNUqchX2zhCXhWlqotS22Pgquo6pp92oG29QwWn8g_ULGX6t6EJBgpQLG6ojJ3lsMMumzZI2rTA6R5TF4JWMpxEWviklZL9XKc5FV2mgX8VvfEpLGVhNICaQh6UVZm2ANkeuI/s1600/Bydgoszcz_1657_sztych_E_Dalhberga.jpg" height="286" width="640" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Na zdjęciu - sztych Dahlberga z 1657 roku</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b><span>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</span></b>
</div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script>
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-12144817976357248992014-04-02T14:18:00.004+02:002014-04-02T14:18:58.153+02:00Zimowe lodowiskoZdaje się, że wiosna już w pełni - Słońce już całkiem śmiało sobie poczyna, a przyroda budzi się do życia. Z tej okazji ostatni lodowaty powiew tej zimy.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_JbVuPHANwKyDInsNQaWMV7zxyWvlM9uhJ60719vipH_AF9tSuJTWBvp4-IWnVoUSSaBQxfVgjtgD0o9zfkLw-2x_ws0lJ7e3knoFDNcBdZS98AMb78ZoDbqR4g3_PM-1S7rllMVdDEw/s1600/lodowiskopubliczne.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_JbVuPHANwKyDInsNQaWMV7zxyWvlM9uhJ60719vipH_AF9tSuJTWBvp4-IWnVoUSSaBQxfVgjtgD0o9zfkLw-2x_ws0lJ7e3knoFDNcBdZS98AMb78ZoDbqR4g3_PM-1S7rllMVdDEw/s1600/lodowiskopubliczne.gif" height="404" width="640" /></a></div>
<br />
<br />
Lodowisko na zamarzniętej rzece - po prawej spichrza, na miejscu których dziś stoi Opera Nova. Jeżdżenie na łyżwach po skutej lodem Brdzie było kiedyś bardzo powszechnym i popularnym zajęciem Bydgoszczan podczas zimy.<br />
<br />
<br />
zdjęcie wrzucił Alcatraz na forum SSC<br />
<br />
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> <br />
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7432425455115680171.post-34486193514483704112014-03-29T20:21:00.004+01:002015-04-12T13:04:34.606+02:00Cmentarzysko na terenie szpitala<div style="text-align: justify;">
Gdy szpital na ulicy Gdańskiej przestał już wystarczać potrzebom miasta (70 łóżek na sto tysięcy mieszkańców) podjęto decyzję o budowie nowego, większego Szpitala Miejskiego. Kamień węgielny pod jego budowę położono w lipcu 1928 roku - nie spodziewano się wtedy niespodzianki, jaka spoczywa na tamtym terenie.</div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgoUlC8IDmjx0XrLoA794yascrovhpc9igmIjhHEB632hW1VHvBgEaNS-DeETJlFkZlWttvYmD8anLymgXTrZ8nQxqZjoSemAzR8fRFlkYAz_J50PmP8S2PJMZ5DlGOHRIDb16mAM6EF7k/s1600/Fotopolska_268922.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgoUlC8IDmjx0XrLoA794yascrovhpc9igmIjhHEB632hW1VHvBgEaNS-DeETJlFkZlWttvYmD8anLymgXTrZ8nQxqZjoSemAzR8fRFlkYAz_J50PmP8S2PJMZ5DlGOHRIDb16mAM6EF7k/s1600/Fotopolska_268922.jpg" height="392" width="640" /></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Szpital Jurasza - tu jako Staemmler Krankenhaus, lazaret dla niemieckich żołnierzy; rok 1940; fotopolska.eu</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Odkryto bowiem cmentarzysko z okresu kultury łużyckiej datowane na 800 - 600 lat przed naszą erą. Znaleziono groby kamienne, urny, narzędzia z żelaza i brązu. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiotYrLDctZg4XcQJP9Vkd98zt1sNiMGFgOAfzIyRuTDi4f0FxAoSSvV9pLc3ONFKfoW_Nz2pkIY5hLeh-ok_Ned1eL3DpaReJSLhJi3SR6eCV1N_lEJsi_4xWuAI9ep7ShqrlEuAmti4/s1600/zygmunt.png" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em; text-align: center;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiotYrLDctZg4XcQJP9Vkd98zt1sNiMGFgOAfzIyRuTDi4f0FxAoSSvV9pLc3ONFKfoW_Nz2pkIY5hLeh-ok_Ned1eL3DpaReJSLhJi3SR6eCV1N_lEJsi_4xWuAI9ep7ShqrlEuAmti4/s1600/zygmunt.png" height="200" width="142" /></a>Prace archeologiczne prowadził dr Zygmunt Zakrzewski z Poznania (1867-1951) - zwany pierwszym konserwatorem zabytków odrodzonej Polski, był także chemikiem i specjalistą w dziedzinie numizmatyki. </div>
<div>
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhiotYrLDctZg4XcQJP9Vkd98zt1sNiMGFgOAfzIyRuTDi4f0FxAoSSvV9pLc3ONFKfoW_Nz2pkIY5hLeh-ok_Ned1eL3DpaReJSLhJi3SR6eCV1N_lEJsi_4xWuAI9ep7ShqrlEuAmti4/s1600/zygmunt.png" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><br /></a></div>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Do czerwca 1930 roku odkryto 23 groby a w wyniku trwających prawie trzy lata prac wykopaliskowych udało się wyeksponować kilkaset grobów ciałopalnych ludności należącej do kultury łużyckiej. Ciała zmarłych palone były na stosie, co miało uwolnić duszę z więzienia jakim było ciało - do dzisiaj w iara w oczyszczającą , uwalniającą moc ognia przetrwała w niektórych religiach świata. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Prowadzący badania doktor Zakrzewski uznał "rozkopalinę bydgoską za poważny dorobek w dziedzinie archeologii polskiej". </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Innym miejscem w Bydgoszczy, którego historia sięga tysięcy lat wstecz, jest <span style="font-size: large;"><a href="http://firtelbydgoski.blogspot.com/2013/04/zamczysko.html">Zamczysko</a>. </span>Wykopaliska pod dzisiejszym szpitalem uniwersyteckim im. dra Jurasza nie były jedynym sensacyjnym odkryciem archeologicznym na terenie Bydgoszczy. Grodziska, cmentarze, osady znajdowano na terenie Fordonu, Brdyujścia, Strzelec Dolnych a nawet na skrzyżowaniu Gdańskiej z Jagiellońską. </div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Bądź na bieżąco dzięki facebookowi</b> </div>
<script src="http://connect.facebook.net/pl_PL/all.js#xfbml=1"></script> <br />
<div class="fb-like" data-colorscheme="dark" data-font="verdana" data-href="http://www.facebook.com/pages/Firtel-Bydgoski/498216040238521" data-send="false" data-show-faces="true" data-width="450">
</div>
Karaśhttp://www.blogger.com/profile/08799416589339063146noreply@blogger.com0